Bức tượng Bác Hồ tạc bằng trái tim của nghệ sĩ châu Phi và hành trình Cairo-Hà Nội

Yên Khê
(ghi theo lời kể của Đại sứ Trần Tam Giáp)
Tại Bảo tàng Hồ Chí Minh, ở một vị trí rất trang trọng có một bức tượng bán thân mang dáng dấp một ông già châu Phi có bộ râu rất Việt Nam, tạc bằng một thứ gỗ quý cứng như thép. Đó chính là tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh, một kỷ vật thấm đẫm tình cảm và sự kính phục Bác Hồ của người dân châu Phi.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Tượng Bác Hồ ở châu Phi
Sau một hành trình dài, bức tượng bán thân Bác Hồ do nghệ sĩ điêu khắc nổi tiếng của Congo tạc đã được đưa về Bảo tàng Hồ Chí Minh bên cạnh Lăng của Người vào ngày 2/1/1996. (Ảnh do Đại sứ Trần Tam Giáp cung cấp)

Khi được tin Bác Hồ qua đời năm 1969, nhân dân châu Phi vô cùng xúc động và thương tiếc. Nghệ sĩ điêu khắc nổi tiếng của nước Congo là Konongo Benoit, ở số 9, phố Trois Martyrs, thủ đô Brazzaville đã bày tỏ tình cảm của mình đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh bằng cách đi chọn gỗ quý và ngày đêm tạc tượng Bác.

Đầu năm 1970, nhân có đoàn thương mại Việt Nam thăm Congo, nghệ sĩ Konongo Benoit đã nhờ đoàn chuyển về Hà Nội bức tượng bán thân Hồ Chủ tịch, thể hiện tình cảm quý trọng, tiếc thương của nhân dân châu Phi đối với một vĩ nhân thế giới mà họ hằng kính yêu và vô cùng ngưỡng mộ.

Từ năm 1945, nhất là sau chiến thắng Điện Biên Phủ 1954, nhân dân và các lãnh tụ châu Phi đều coi bác Hồ như một thần tượng của phong trào giải phóng dân tộc, coi người là tấm gương, là ngọn đuốc soi đường cho họ trong công cuộc đấu tranh giành độc lập và xây dựng đất nước. Họ biết Bác Hồ từ những ngày Bác còn hoạt động ở Paris với danh nhân Nguyễn Ái Quốc và báo Le Paria do Người làm chủ bút cho đến khi Người trở thành Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà.

Bất cứ lúc nào có dịp, nhất là khi gặp người Việt Nam, các bạn châu Phi thường chào hỏi rất hồ hởi và vung tay hô: Hồ, Hồ Chi Minh, Giáp, Giáp, Giáp (Đại tướng Võ Nguyên Giáp) với niềm hân hoan đặc biệt. Rất nhiều lời ca ngợi chân tình, những ý kiến đánh giá về Bác Hồ rất sâu sắc và những mẩu chuyện cảm động nói lên tình cảm sâu nặng của bạn bè châu Phi đối với Bác Hồ - mà trước và trong nhiều năm sau khi Bác mất, các báo trong và ngoài nước đã từng đề cập qua nhiều nhân vật lịch sử lãnh tụ của châu Phi như các Tổng thống Sekou Toure (Guinea), Leopol Senghor (Senegal) Modibo Keita (Mali), Ben Bella, Boumédienne, Ben Jédit, Boutéflicka (Algeria), Abdul Gamal Nasser (Ai Cập), Massambat Débat (Congo), Patric Lumumba (Zaire), Samora Machel, Joachim Chissano (Mozambique), Dos Santos (Angola), Kennet Kaunda (Zambia), Nyerrere (Tanzania), Robert Mugabé (Zimbabwe), Nelson Madela (Nam Phi) Sam Njuzoma (Namibia)...

Các nhà học giả và nhân dân châu Phi cũng nhắc đến Bác Hồ với niềm mến phục sâu sắc về đức độ, trình độ chính trị uyên thâm, kiến thức văn hoá nhân văn của Bác. Qua đó, chúng ta càng tự hào về vai trò và uy tín của Bác Hồ trên khắp bốn biển năm châu. Hiếm có một vị lãnh tụ nào trên thế giới được nhân dân các nước ngưỡng mộ và có cảm tình đặc biệt như đối với Bác Hồ kính yêu của chúng ta.

Bức tượng Bác Hồ nói trên, được chuyển từ thành phố Brazaville về thủ đô Cairo, Ai Cập và do hoàn cảnh chiến tranh nên đoàn thương mại không thể mang về nước, đành phải gửi lại Đại sứ quán Việt Nam tại Ai Cập. Do hoàn cảnh khách quan và tình cảm của cán bộ nhân viên Việt Nam tại đất nước kim tự tháp đối với Bác, lại là một bức tượng đặc biệt được tạc bằng một thứ gỗ quý hiếm nên không ai đề xuất gửi bức tượng về Hà Nội.

Tượng Bác Hồ ở châu Phi
Đại sứ Trần Tam Giáp, Phó Tổng Thanh tra Nhà nước Dương Ngọc Sơn, Giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh Cù Văn Chước cùng các đại biểu tại lễ bàn giao Tượng bán thân Bác Hồ, ngày 2/1/1996. (Ảnh do Đại sứ Trần Tam Giáp cung cấp)

Hai mươi lăm năm sau, năm 1995, lúc đó Đại sứ Việt Nam tại Ai Cập là ông Trần Tam Giáp rất trăn trở về bức tượng quý hiếm mang đậm tình cảm của châu Phi đối với Bác Hồ, nhất là ở Hà Nội đã có Bảo tàng Hồ Chí Minh, phải làm sao đưa bức tượng về đúng vị trí trang trọng của Bảo tàng, góp tiếng nói nghệ thuật và tình cảm của nhân dân châu Phi đối với Bác Hồ qua hiện vật quý giá.

Nhưng việc thực hiện ý tưởng này không đơn giản và cũng có những trở ngại nhất định. May sao lúc đó (tháng 12/1995), đoàn Thanh tra Nhà nước ta thăm Ai Cập, do ông Dương Ngọc Sơn, Phó Tổng Thanh tra dẫn đầu. Đại sứ Trần Tam Giáp đã bày tỏ nguyện vọng với Trưởng đoàn Thanh tra Nhà nước và đoàn đã ủng hộ tận tình và tích cực thu xếp rước tượng Bác về nước tính vào tiêu chuẩn cước hành lý của đoàn theo đúng tinh thần “cần kiệm” không lấy kinh phí nhà nước trả tiền vận chuyển.

Trước khi rời đất nước Ai Cập cổ đại, anh chị em trong Đại sứ quán Việt Nam tại Cairo với niềm lưu luyến đã tải nước sông Nil về tắm tượng, bao bọc hết sức cẩn thận, chu đáo, đặc biệt là bảo quản bộ râu tượng Bác.

Chiều Đông 29/12/1995, tượng Bác Hồ mang đậm tình cảm của châu Phi rời đất nước kim tự tháp với sự hộ tống của đoàn cán bộ Thanh tra Nhà nước do ông Dương Ngọc Sơn dẫn đầu với đầy đủ đặc quyền ngoại giao rước tượng Bác bay chặng đường Cairo - Dubai - Hà Nội.

Tại sân bay Nội Bài, Đại sứ nước ta tại Ai Cập Trần Tam Giáp cũng có mặt đón tượng Bác. Ngày 2/1/1996, Lễ bàn giao tượng Bác đã được tổ chức trọng thể tại Bảo tàng Hồ Chí Minh với sự hiện diện của Giám đốc Cù Văn Chước, Phó Giám đốc Nguyễn Đình Hoan, Phó Tổng Thanh tra Nhà nước Dương Ngọc Sơn, Đại sứ Trần Tam Giáp và đông đảo cán bộ, nhân viên Bảo tàng Hồ Chí Minh.

Mấy thập niên đã trôi qua, ông Dương Ngọc Sơn nay là Phó Chủ nhiệm Thường trực Câu lạc bộ Thăng Long Hà Nội và ông Trần Tam Giáp nay là nguyên Chủ nhiệm Câu lạc bộ Hưu trí Bộ Ngoại giao, hai ông gặp lại nhau, kể câu chuyện rước tượng Bác tưởng như là sự việc mới xảy ra gần đây và cả hai đều hài lòng là trong công tác trước kia cũng như hiện nay phần nào đã thực hiện được việc làm theo tư tưởng và học tập đạo đức Hồ Chí Minh, xứng đáng với lời răn dạy của Người.

Bước phát triển mới trong quan hệ Việt Nam - châu Phi

Bước phát triển mới trong quan hệ Việt Nam - châu Phi

"Việt Nam chính thức trở thành Quan sát viên của Liên minh châu Phi (AU) là sự kiện có ý nghĩa quan trọng, đánh dấu ...

Thúc đẩy hợp tác giữa Việt Nam và Mozambique trong lĩnh vực tài nguyên khoáng sản và năng lượng

Thúc đẩy hợp tác giữa Việt Nam và Mozambique trong lĩnh vực tài nguyên khoáng sản và năng lượng

Bộ trưởng Tài nguyên Khoáng sản và Năng lượng đánh giá cao sự giúp đỡ chí tình của Việt Nam dành cho Mozambique trong giai ...

Ngày châu Phi 2025: Tầm nhìn về một châu Phi hòa bình, thịnh vượng và phát triển bền vững

Ngày châu Phi 2025: Tầm nhìn về một châu Phi hòa bình, thịnh vượng và phát triển bền vững

Tối 23/5, tại Hà Nội, Đại sứ quán các nước châu Phi tại Việt Nam tổ chức Lễ kỷ niệm Ngày châu Phi 2025 với ...

Báo chí Algeria: Chuyến công du 'lịch sử' của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đến châu Phi

Báo chí Algeria: Chuyến công du 'lịch sử' của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đến châu Phi

Truyền thông khu vực coi chuyến công du chính thức tới châu Phi của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn là dấu mốc mới ...

Chủ tịch nước Lương Cường gặp các Đại sứ Việt Nam tại châu Phi: Đẩy mạnh triển khai đường lối đối ngoại, nâng tầm quan hệ Việt Nam – châu Phi

Chủ tịch nước Lương Cường gặp các Đại sứ Việt Nam tại châu Phi: Đẩy mạnh triển khai đường lối đối ngoại, nâng tầm quan hệ Việt Nam – châu Phi

Chiều 3/8, tại thủ đô Cairo, trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước tới Cộng hòa Arab Ai Cập, Chủ tịch nước Lương Cường ...

Bài viết cùng chủ đề

80 năm Ngoại giao Việt Nam

Đọc thêm

Thúc đẩy giao lưu Việt-Pháp trong lĩnh vực điện ảnh

Thúc đẩy giao lưu Việt-Pháp trong lĩnh vực điện ảnh

Tọa đàm với chủ đề “Điện ảnh Việt Nam và Pháp : Cơ hội hợp tác”, đã diễn ngày 4/12 tại Trung tâm Văn hoá Việt Nam tại Pháp, 19 ...
Áp thấp nhiệt đới sắp vào Biển Đông với tốc độ tăng nhanh

Áp thấp nhiệt đới sắp vào Biển Đông với tốc độ tăng nhanh

Một áp thấp nhiệt đới đang hoạt động gần miền Trung Philippines và dự kiến sẽ vào Biển Đông vào đêm 7-8/12.
Start-up giới trẻ Việt Nam lọt Top 10 cuộc thi khởi nghiệp quốc tế tại Hong Kong (Trung Quốc)

Start-up giới trẻ Việt Nam lọt Top 10 cuộc thi khởi nghiệp quốc tế tại Hong Kong (Trung Quốc)

BioWraps - start-up từ Việt Nam, đã lọt vào Top 10 tại cuộc thi khởi nghiệp quốc tế ở Hong Kong (Trung Quốc).
Nhà thờ Đức Bà rực rỡ đón Giáng sinh, thu hút du khách check-in

Nhà thờ Đức Bà rực rỡ đón Giáng sinh, thu hút du khách check-in

Nhà thờ Đức Bà tại TP. Hồ Chí Minh trở nên lung linh với hơn 1.000 đèn LED, thu hút đông đảo người dân và du khách đến tham quan ...
Bộ Y tế công bố danh mục gần 600 thuốc được cấp mới và gia hạn

Bộ Y tế công bố danh mục gần 600 thuốc được cấp mới và gia hạn

Bộ Y tế vừa công bố danh mục gần 600 loại thuốc, nguyên liệu làm thuốc được cấp mới và gia hạn giấy đăng ký lưu hành tại Việt Nam.
Khai mạc tuần lễ 'Điện ảnh Việt Nam - Hành trình ánh sáng' tại Pháp

Khai mạc tuần lễ 'Điện ảnh Việt Nam - Hành trình ánh sáng' tại Pháp

Tối 5/12 tại Pháp, lễ khai mạc tuần lễ “Điện ảnh Việt Nam - Hành trình Ánh sáng” (Vietnam Cinéma - Itinéraire de Lumière) đã diễn ra long trọng.
Khai trương văn phòng Lãnh sự danh dự Việt Nam tại Croatia

Khai trương văn phòng Lãnh sự danh dự Việt Nam tại Croatia

Ngày 4/12, tại thủ đô Zagreb, Cộng hoà Croatia, Lễ khai trương Văn phòng Lãnh sự danh dự Việt Nam đã long trọng diễn ra.
Bộ Ngoại giao trao Giấy chấp nhận lãnh sự cho Tổng lãnh sự Dominica tại TP. Hồ Chí Minh

Bộ Ngoại giao trao Giấy chấp nhận lãnh sự cho Tổng lãnh sự Dominica tại TP. Hồ Chí Minh

Ngày 3/12, Cục trưởng Cục lãnh sự Doãn Hoàng Minh trao Giấy chấp nhận lãnh sự cho ông Guillaume Yves Matz, tân Tổng lãnh sự của Dominica tại TP. Hồ Chí Minh.
Điện thăm hỏi ảnh hưởng của cơn bão Ditwah gây thiệt hai lớn tại Sri Lanka

Điện thăm hỏi ảnh hưởng của cơn bão Ditwah gây thiệt hai lớn tại Sri Lanka

Chủ tịch nước Lương Cường và Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có điện thăm hỏi khi được tin ảnh hưởng lớn của bão Ditwah tại Sri Lanka.
Đối thoại 2+2 Ngoại giao - Quốc phòng cấp Thứ trưởng lần đầu tiên giữa Việt Nam và Nhật Bản

Đối thoại 2+2 Ngoại giao - Quốc phòng cấp Thứ trưởng lần đầu tiên giữa Việt Nam và Nhật Bản

Ngày 4/12, tại Tokyo, Nhật Bản đã tổ chức Đối thoại 2+2 Ngoại giao - Quốc phòng cấp Thứ trưởng lần đầu tiên giữa Việt Nam và Nhật Bản.
Việt Nam và Trung Quốc thúc đẩy giao lưu, nghiên cứu và ứng dụng công nghệ AI vào cuộc sống

Việt Nam và Trung Quốc thúc đẩy giao lưu, nghiên cứu và ứng dụng công nghệ AI vào cuộc sống

Ngày 3/12, vòng chung kết Cuộc thi Ứng dụng 'AI + Thể thao' Trung Quốc-ASEAN năm 2025 đã diễn ra tại Nam Ninh, Quảng Tây, Trung Quốc.
Việt Nam - Thái Lan tăng cường hợp tác truyền thông

Việt Nam - Thái Lan tăng cường hợp tác truyền thông

Việt Nam và Thái Lan tăng cường hợp tác truyền thông, hướng tới kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao, mở ra nhiều cơ hội hợp tác mới giữa hai nước.
Tư vấn lãnh sự Việt Nam-Trung Quốc lần thứ 13: Tăng cường hiểu biết và hiệu quả hợp tác về lãnh sự, bảo hộ công dân

Tư vấn lãnh sự Việt Nam-Trung Quốc lần thứ 13: Tăng cường hiểu biết và hiệu quả hợp tác về lãnh sự, bảo hộ công dân

Ngày 30/10, tại thành phố Trùng Khánh (Trung Quốc) đã diễn ra cuộc họp Tư vấn lãnh sự lần thứ 13 giữa Việt Nam và Trung Quốc.
Xác lập số định danh cá nhân cho công dân Việt Nam ở nước ngoài: Khoảng cách địa lý đã không còn là vấn đề trở ngại

Xác lập số định danh cá nhân cho công dân Việt Nam ở nước ngoài: Khoảng cách địa lý đã không còn là vấn đề trở ngại

Từ 25/8, qua các cơ quan đại diện, công dân Việt Nam ở nước ngoài được cập nhật thông tin vào Cơ sở dữ liệu quốc gia và xác lập số định danh cá nhân.
Bộ Ngoại giao thông tin về tình hình người Việt tại Nepal

Bộ Ngoại giao thông tin về tình hình người Việt tại Nepal

Chiều ngày 11/9, Người phát ngôn Phạm Thu Hằng đã thông tin tình hình người Việt tại Nepal trong thời điểm biểu tình, bạo động phức tạp ở sở tại.
Bộ Ngoại giao lên tiếng về vụ Nhật Bản bắt 3 công dân Việt Nam tàng trữ 1 tấn cần sa khô

Bộ Ngoại giao lên tiếng về vụ Nhật Bản bắt 3 công dân Việt Nam tàng trữ 1 tấn cần sa khô

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao trả lời báo chí về việc truyền thông Nhật Bản đưa tin liên quan vụ việc công dân Việt Nam tàng trữ cần sa.
Công tác lãnh sự, bảo hộ công dân đóng góp vào thành tựu chung của đối ngoại Việt Nam

Công tác lãnh sự, bảo hộ công dân đóng góp vào thành tựu chung của đối ngoại Việt Nam

Nhân dịp kỷ niệm 80 năm thành lập ngành Ngoại giao, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng đã chia sẻ về những dấu ấn, đóng góp của công tác lãnh sự, bảo ...
Thông tin về vụ xe buýt chở du khách Việt Nam gặp tai nạn tại Malaysia

Thông tin về vụ xe buýt chở du khách Việt Nam gặp tai nạn tại Malaysia

Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia đã chủ động và kịp thời theo dõi, cũng như liên hệ với các cơ quan chức năng để thực hiện công tác bảo hộ công dân.
Ngoại giao âm nhạc: Khi giai điệu kết nối các nền văn hoá

Ngoại giao âm nhạc: Khi giai điệu kết nối các nền văn hoá

Tối 18/11, tại Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, buổi hòa nhạc kỷ niệm 75 năm quan hệ ngoại giao Hungary – Việt Nam đã diễn ra, tôn vinh mối quan hệ hữu ...
Những ưu điểm vượt trội về nội dung cam kết tại Công ước Hà Nội

Những ưu điểm vượt trội về nội dung cam kết tại Công ước Hà Nội

Công ước của Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng (Công ước Hà Nội) vừa được mở ký. Vậy Công ước này có những ưu điểm vượt trội gì về nội dung cam kết?
Trắc nghiệm về Lễ mở ký Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng

Trắc nghiệm về Lễ mở ký Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng

Nhân dịp Việt Nam đăng cai Lễ mở ký Công ước của Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng, mời các bạn tham gia trắc nghiệm tìm hiểu thêm về sự kiện này.
Trắc nghiệm về Việt Nam – Thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2026-2028

Trắc nghiệm về Việt Nam – Thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2026-2028

Nhân dịp Việt Nam tái trúng cử Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2026-2028, mời các bạn tham gia trắc nghiệm dưới đây.
Trắc nghiệm về Hội nghị P4G 2025 tại Việt Nam

Trắc nghiệm về Hội nghị P4G 2025 tại Việt Nam

Mời các bạn tham gia trắc nghiệm để tìm hiểu thêm về Hội nghị thượng đỉnh P4G lần thứ tư do Việt Nam đăng cai từ ngày 14-17/4.
Trắc nghiệm về các Đối tác chiến lược toàn diện của Việt Nam

Trắc nghiệm về các Đối tác chiến lược toàn diện của Việt Nam

Mời các bạn tham gia trắc nghiệm để tìm hiểu thêm về các Đối tác chiến lược toàn diện mà Việt Nam đã thiết lập quan hệ cho đến nay.
Phiên bản di động