Cận cảnh nhà máy Chernobyl, nơi Ukraine muốn đưa vào danh sách di sản thế giới
Kha Ninh
08:56 | 24/04/2021
Thật khó để liên tưởng đống hoang tàn, đổ nát trở thành một Di sản Thế giới được UNESCO công nhận, nhưng đây là điều Ukraine đang nghĩ đến đối với Chernobyl, nơi diễn ra thảm họa hạt nhân kinh hoàng vào ngày 26/4/1986.
Mới đây, Ukraine đang cố gắng đưa Chernobyl vào danh sách bảo vệ của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO). Trong ảnh: Một phòng ngủ của trường mẫu giáo gần nhà máy điện hạt nhân Chernobyl, thành phố Pripyat, Ukraine. (Nguồn: Reuters)
Theo Bộ trưởng Văn hóa Ukraine Oleksandr Tkachenko, việc đề xuất đưa Chernobyl vào danh sách di sản của UNESCO là bước đầu tiên và quan trọng để địa điểm này trở thành một điểm đến độc đáo được cả nhân loại quan tâm. Trong ảnh: Thành phố bỏ hoang Pripyat gần Nhà máy điện hạt nhân Chernobyl. (Nguồn: Reuters)
Bộ trưởng Oleksandr Tkachenko cho biết, trước khi gửi đơn lên Liên hợp quốc, các địa điểm mong muốn được UNESCO bảo vệ phải được đưa vào danh sách di sản lịch sử và văn hóa quốc gia. (Nguồn: Reuters)
Do đó, Bộ Văn hóa Ukraine gần đây đã quyết định đưa một ra-đa quân sự được xây dựng gần thành phố Chernobyl trong những năm 1970 vào danh sách này và cũng đang thảo luận về kế hoạch tương tự đối với Chernobyl Exclusion Zone - vùng cấm có phạm vi bán kính 30km tính từ tâm là các lò phản ứng hạt nhân. Trong ảnh: Hệ thống radar được lắp đặt gần Nhà máy điện hạt nhân Chernobyl. (Nguồn: Reuters)
Ngày 26/4/1986, lò phản ứng số 4 tại nhà máy hạt nhân Chernobyl tại Pripyat, cách thủ đô Kiev về phía bắc 108 km đã phát nổ. Theo nhiều nhà khoa học, nguyên nhân của vụ tai nạn là do những khiếm khuyết trong thiết kế lò phản ứng, đặc biệt là các thanh điều khiển; và việc không tuân thủ các quy tắc an toàn của nhân viên nhà máy điện hạt nhân. Tuy nhiên, một số chuyên gia độc lập hiện nay tin là không một giả thiết nào trong số hai giả thiết trên là hoàn toàn chính xác. (Nguồn: Reuters)
Khoảng 190 tấn chất phóng xạ đã bay vào khí quyển; đám mây bụi phóng xạ lan rộng khắp châu Âu như vùng phía Tây Liên Xô, Đông và Tây Âu, Scandinavie, Anh, và Đông nước Mỹ. Trong ảnh: Quang cảnh bên trong một ngôi nhà ở ngôi làng bỏ hoang Zalissya, gần Nhà máy điện hạt nhân Chernobyl. (Nguồn: Reuters)
Vụ việc làm 31 công nhân và lính cứu hỏa thiệt mạng, khiến hàng nghìn người khác phải chống chọi với những căn bệnh liên quan đến bức xạ, như ung thư. Trong ảnh: Một ngôi nhà ở ngôi làng bỏ hoang Poliske gần Nhà máy điện hạt nhân Chernobyl. (Nguồn: Reuters)
Nhiều vùng rộng lớn thuộc Ukraine, Belarus và Nga bị ô nhiễm nghiêm trọng, phải sơ tán và tái định cư cho hơn 336.000 người; khoảng 60% đám mây phóng xạ đã rơi xuống lãnh thổ Belarus. (Nguồn: Reuters)
Đây được coi là thảm họa trầm trọng nhất trong lịch sử năng lượng hạt nhân, phát ra lượng phóng xạ lớn gấp 400 lần so với quả bom nguyên tử được ném xuống Hiroshima, Nhật Bản, năm 1945. (Nguồn: Reuters)
Để khắc phục, hàng ngàn tấn đất đã được đưa ra khỏi khu vực nhiễm xạ, máy móc và thiết bị bị ô nhiễm đã được chôn cất trong khu chôn cất đặc biệt. Một khu vực cách ly 30km đã được tạo ra xung quanh nhà máy, dân chúng đã được sơ tán.(Nguồn: Reuters)
Một vùng diện tích hơn 4.000 km2 xung quanh vị trí cũ của nhà máy điện không thể ở được. Đến nay, tổng số người thiệt mạng và bị ảnh hưởng sức khỏe lâu dài vẫn là chủ đề của những cuộc tranh luận gay gắt. Trong ảnh: Các kỹ sư kiểm tra kết cấu và nồng độ phóng xạ tại phòng điều khiển của lò phản ứng số 4. (Nguồn: Reuters)
Phần lớn khu vực xung quanh nhà máy hạt nhân bị bỏ hoang với những tòa nhà đổ nát. Tất cả các tòa nhà ở Pripyat, một thị trấn từng là nơi sinh sống của 50.000 người, chủ yếu làm việc tại nhà máy, đang cần được sửa chữa. Trong ảnh: Một tòa nhà ở thành phố Pripyat bị bỏ hoang. (Nguồn: Reuters)
Hình ảnh kỹ sư Ukraine đi kiểm tra bên trong lò phản ứng số 3, hiện nơi này đã dừng hoạt động trong nhiều năm.Các kỹ sư khi vào kiểm tra bên trong các lò phản ứng phải mặc trang phục bằng vải không thấm ở bên ngoài, đeo khẩu trang chuyên dụng và mang các thiết bị đo phóng xạ. (Nguồn: Reuters)
Tờ lịch năm 1986 vẫn nằm nguyên trên tường của một ngôi nhà tại làng Zalissya. (Nguồn: Reuters)
Một trường mẫu giáo ở Pripyat đã bị thiêu rụi bởi vụ nổ. (Nguồn: Reuters)
Dấu tích còn sót lại tại ngôi làng Poliske bị bỏ hoang trong vùng Chernobyl. (Nguồn: Reuters)
Trung tâm điều khiển của lò phản ứng thứ ba vẫn còn nguyên vẹn. (Nguồn: Reuters)
Quang cảnh bên trong một ngôi nhà ở Zalissya. (Nguồn: Reuters)
Vào năm 1997, Quỹ Mái ấm Quốc tế Chernobyl được thành lập để thiết kế và xây dựng một vỏ bọc lâu dài hơn cho chiếc “quan tài” bằng bê tông phủ kín lò phản ứng số 4 không ổn định và kém an toàn. Đến năm 2010, "quan tài" mới có tên là New Safe Confinement được bắt đầu xây dựng. Không giống như kết cấu cũ, New Confinement được thiết kế để có thể tháo dỡ an toàn lò phản ứng bằng thiết bị hoạt động từ xa. Trong ảnh: Thành phố Pripyat bị bỏ hoang. (Nguồn: Reutes)
Công trình này được xây dựng trên đường ray liền kề với tòa nhà lò phản ứng số 4, hoàn thành vào năm 2016. Mái vòm kim loại mới tại Chernobyl sẽ bao bọc lò phản ứng bị phá hủy để ngăn chất phóng xạ rò rỉ ra ngoài. Mái vòm có trọng lượng 36.000 tấn và cao 108 mét, trị giá 1,5 tỷ Euro (1,7 tỷ USD) đã được thanh toán thông qua một quỹ đặc biệt của Ngân hàng Tái thiết và Phát triển Châu Âu (EBRD) và được tài trợ bởi 45 quốc gia. Cấu trúc vòm này đủ mạnh để chống lại cơn bão và có tuổi thọ lên tới 100 năm, EBRD cho biết. Trong ảnh: Công trình New Safe Confinement nhìn từ xa. (Nguồn: Reuters)
Sự sống đã quay trở lại trên vùng đất hoang vắng. Tháng 7/2019, Tổng thống Volydymyr Zelensky ký sắc lệnh hồi tháng 7 chỉ định Chernobyl là một điểm thu hút khách du lịch chính thức. Trong ảnh: Một con nai sừng tấm trên con đường vắng ở vùng Chernobyl. (Nguồn: Reuters)
Vào năm 2019, bộ phim truyền hình Chernobyl của HBO đã khiến du khách đến đây tăng vọt, lên đến 120.000 người. Theo đó, những người muốn tận mắt chứng kiến khu vực có nồng độ phóng xạ cao tại Lò phản ứng số 4 "khét tiếng" sẽ được cung cấp áo bảo vệ, mũ bảo hiểm, mặt nạ chống độc và chỉ được ở lại trong thời gian ngắn. Sau khi rời đi, họ sẽ phải trải qua hai bài kiểm tra chụp X quang để đo mức phơi nhiễm. (Nguồn: Reuters)
Động thái này là một phần trong nỗ lực của Chính phủ Ukraine nhằm khuyến khích du lịch trong khu vực. (Nguồn: Reuters)
Ngày 26/4 tới, Ukraine sẽ kỷ niệm 35 năm thảm họa hạt nhân Chernobyl. Bộ trưởng Oleksandr Tkachenko kỳ vọng, Chernobyl - nơi đã trở thành một địa điểm phổ biến đối với khách du lịch ưa mạo hiểm trước khi đại dịch Covid-19 bùng phát, sẽ bắt đầu thu hút du khách trở lại. Trong ảnh: Một ngôi nhà ở ngôi làng Zalissya bị bỏ hoang. (Nguồn: Reuters)
