Chuyện về gia tộc làm nghề thuốc Đông y nhiều đời nhất Việt Nam

Tình Vũ
Gần bốn thế kỉ qua, Thọ Xuân Đường - một trong những nhà thuốc gia truyền ở Việt Nam, giữ được truyền thống 17 đời liên tục trị bệnh cứu người bằng phương pháp y học cổ truyền.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Được Trung tâm Sách kỷ lục Việt Nam vinh danh là “Nhà thuốc Đông y gia truyền nhiều đời nhất Việt Nam”, Thọ Xuân Đường có cội nguồn từ làng Thọ Am, Liên Ninh, Thanh Trì, Hà Nội.

Vùng đất này vốn nổi tiếng với truyền thống khoa bảng và gia tộc họ Phùng tại đây có nhiều lương y tài giỏi, từng được các đời vua tuyển vào Thái Y viện với ba ngự y trong Triều.

Chuyện về gia tộc làm nghề thuốc Đông y nhiều đời nhất Việt Nam
Đôi đũa Kim Giao thử độc và đồng tiền vàng “Nhất Phẩm Đương Triều” là báu vật của gia tộc họ Phùng ở Thọ Am. (Ảnh: NVCC)
Tin liên quan
Niềm hạnh phúc của  những người mẹ đỡ đầu Niềm hạnh phúc của những người mẹ đỡ đầu

Từ báu vật của gia tộc họ Phùng…

Theo sử ký gia tộc họ Phùng, người khởi xướng nghề thuốc là cụ Phùng Văn Dương - vị lương y tài đức nổi tiếng chốn kinh kỳ và được triều đình nhà Lê tuyển vào làm thuốc tại Tế Sinh Đường - Thái Y Viện năm 1653.

Kế tục sự nghiệp đó, con trai cụ Dương là lương y Phùng Văn Đồng, nhờ tài năng và y đức sáng ngời, ông được nhà vua phong chức “Thứ Lang Kiêm Ngự Y ở Thái Y Viện”.

Nối nghiệp ông và cha mình, lương y Phùng Văn Côn tiếp tục phục vụ quân y và giữ chức Phó Ngự Y Triều Đình.

Đặc biệt, do tham gia tích cực chữa trị cứu thương trong chiến dịch thần tốc tiêu diệt 20 vạn quân Thanh năm 1789 và có nhiều công lao to lớn giúp nhà vua, ông Phùng Văn Côn đã được vua Quang Trung phong tặng danh hiệu: “Oanh liệt tướng quân”.

Ông được ban thưởng một đôi đũa Kim Giao thử độc và một đồng tiền vàng “Nhất Phẩm Đương Triều” (bậc cao nhất trong thứ tự 9 bậc danh giá trong triều).

Đôi đũa và đồng tiền vàng “Nhất Phẩm Đương Triều” đến nay đã trở thành báu vật dòng họ Phùng cùng truyền thống làm thuốc của Thọ Xuân Đường.

Tiếp thu quan điểm của Đảng, Nhà nước, lời căn dặn của Bác Hồ, tiếp nối truyền thống đáng tự hào của gia tộc, những lương y hậu thế của dòng họ Phùng không ngừng học hỏi và dồi kiến thức, y đức.

Hậu duệ đời thứ 14 là lương y Phùng Đức Hậu, người thầy thuốc được biết đến với tài năng, y đức và sự yêu thương người bệnh như người thân của mình, không quản ngại đi khắp đây đó tìm cây thuốc, sáng tạo ra các bài thuốc và chẩn bệnh cho nhân dân. Nhiều người đã được ông cải tử hoàn sinh.

Hơn 90 năm trước, ông đã lập ra nhà thuốc Thọ Xuân Đường làm nơi chữa bệnh cứu người và cũng là cơ sở hoạt động cách mạng của các đồng chí như: Đỗ Mười, Bạch Thành Phong, Nguyễn Thọ Chân, Trần Diệp, Trần Độ… nên đã được Chính phủ tặng bằng có công với nước.

… đến các thế hệ gìn giữ nghề thuốc

Kế tục sự nghiệp của cha mình, lương y Phùng Đức Đỗ - nguyên Chủ tịch Hội Đông Y huyện Thường Tín, cũng được biết đến là người làm rạng danh gia tộc họ Phùng.

Ở tuổi xưa nay hiếm, ông vẫn miệt mài khám chữa bệnh, nghiên cứu y học để phục vụ sự nghiệp chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Ông được người bệnh quý mến, trân trọng không chỉ bởi y thuật mà còn là người thầy thuốc đầy trách nhiệm và lòng nhân ái với người bệnh, được người có nhiều đóng góp xuất sắc cho sự nghiệm chăm sóc sức khỏe nhân dân. Với ông, chữa bệnh, cứu người luôn là những đam mê không có điểm dừng.

Với quyết tâm nối dài truyền thống của gia đình, con trai ông – TS. Lương y Phùng Tuấn Giang - hậu duệ đời thứ 16, được biết đến lương y trẻ, nhiệt huyết với nghề, không ngừng tiếp thu kiến thức từ các bậc tiền bối để tìm ra những bài thuốc hay, kết hợp y học cổ truyền với y học hiện đại như siêu âm, xét nghiệm và các thiết bị cận lâm sàng tiên tiến khác để tăng khả năng cứu chữa, giảm gánh nặng chi phí y tế cho người bệnh

Khi đại dịch Covid-19 ập đến, lương y Phùng Tuấn Giang cũng nhanh chóng phổ biến các phương pháp phòng và trị bệnh bằng y học cổ truyền đến người dân. Khoảng 4.000 thang thuốc Thanh phế bài độc phù chính tăng miễn hệ dịch, ức chế virus, chống cảm cúm cho cộng đồng đã được phát miễn phí.

Hàng nghìn lượt bệnh nhân đã được anh điều trị trực tiếp hoặc thông qua Internet, nhờ đó giúp nhiều bệnh nhân bảo vệ được sức khỏe, tiết kiệm chi phí điều trị, đồng thời giảm áp lực y tế cho hệ thống y tế nhà nước.

Đặc biệt hơn, lương y Phùng Tuấn Giang đã không ngừng học tập và áp dụng thành công bài thuốc cổ truyền độc đáo “Kỳ Môn Y Pháp” phục vụ việc hỗ trợ điều trị cho người bệnh.

Đây là bài thuốc được áp dụng theo thế trận cờ tướng gồm 64 ô cờ và 64 ô cờ này cũng là 64 vị thuốc với các chức năng phục hồi cơ chế loại dị vật cơ thể, chỉ điểm tế bào lạ, tiêu ung bướu, tiêu viêm nhiễm, tăng miễn dịch, chống rối loạn chuyển hóa, xả độc tố toàn bộ khí huyết, phủ tạng, cơ nhục, tế bào và giảm đau.

Đóng góp cho sự phát triển y học cổ truyền

Để chủ động nguồn dược liệu, Thọ Xuân Đường hiện đã xây dựng ba vùng trồng dược liệu quy mô tại Hà Nội, Lào Cai và Tây Nguyên.

Chuyện về gia tộc làm nghề thuốc Đông y nhiều đời nhất Việt Nam
Ba thế hệ thầy thuốc nối tiếp truyền thống của Thọ Xuân Đường: Lương y Phùng Đức Đỗ (đời thứ 15), TS. Lương y Phùng Tuấn Giang (đời thứ 16), Lương y Phùng Đức Tùng (đời thứ 17). (Ảnh: NVCC)

Từ những loại thảo dược phổ biến đến các loại thuốc đặc hữu như Sâm Ngọc Linh … đều được trồng, chăm sóc theo hướng thuận tự nhiên, kiểm soát nghiêm ngặt để thu được tối đa các loại hoạt chất quý và an toàn với sức khỏe người bệnh, không làm tổn hại đến môi trường sinh thái.

Ngoài ra, Viện nghiên cứu phát triển y dược cổ truyền Việt Nam và Viện nghiên cứu phát triển Sâm Ngọc Linh Việt Nam cũng đã được thành lập với nhiệm vụ nghiên cứu phát triển cây thuốc quý đặc hiệu và các vùng dược liệu tập trung ở Việt Nam, ứng dụng các giải pháp bào chế hiện đại nhằm nâng cao hiệu quả điều trị của các bài thuốc cây thuốc Nam, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào thực tiễn sản xuất các sản phẩm đặc hiệu từ Đông Nam dược.

Từ hoạt động thực tiễn của các viện, nhiều sản phẩm y học cổ truyền đã được ra đời, được cấp phép lưu hành để phục vụ sự nghiệp chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Kế thừa truyền thống 400 năm của gia tộc họ Phùng, có thể thấy thế hệ trẻ của nhà thuốc lâu đời này đang nỗ lực học tập không ngừng để làm chủ các phương pháp chẩn trị y học cổ truyền, đồng thời phát huy các tiến bộ của y học hiện đại kết hợp với y học dân tộc.

ĐBQH Bùi Hoài Sơn: Cần tạo 'sức đề kháng' đối với những hành vi lệch chuẩn trong lễ hội truyền thống

ĐBQH Bùi Hoài Sơn: Cần tạo 'sức đề kháng' đối với những hành vi lệch chuẩn trong lễ hội truyền thống

Nếu xây dựng được môi trường văn hóa tích cực, hướng chân - thiện - mỹ, sẽ tạo “sức đề kháng” đối với những hành ...

Lan tỏa giá trị sâu sắc từ cuốn sách mới của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

Lan tỏa giá trị sâu sắc từ cuốn sách mới của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

Chiều 20/10, tại Hà Nội, Hội đồng Lý luận Trung ương, Ban Tuyên giáo Trung ương và Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự ...

Hà Lan dưới góc nhìn độc đáo của Đại sứ Việt Nam

Hà Lan dưới góc nhìn độc đáo của Đại sứ Việt Nam

Với cách tiếp cận rất riêng, Đại sứ Phạm Việt Anh đưa người đọc khám phá 20 chữ cái đầu của những từ khóa độc ...

Ra mắt sách 'Nghệ thuật hiện đại Đông Dương' tại Việt Nam

Ra mắt sách 'Nghệ thuật hiện đại Đông Dương' tại Việt Nam

Ngày 11/1, Hiệp hội Nghệ sĩ châu Á- Paris, Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam, Viện Pháp tại Việt Nam, Công ty Viet Art ...

'Thế giới nhìn nghiêng… ' của Đại sứ, Nhà báo Vũ Sơn Thủy

'Thế giới nhìn nghiêng… ' của Đại sứ, Nhà báo Vũ Sơn Thủy

Nhà Xuất bản Chính trị Quốc gia Sự thật vừa xuất bản cuốn sách 'Thế giới nhìn nghiêng… Bang giao kể chuyện' của Đại sứ-nhà ...

Đọc thêm

Thủ tướng Thái Lan ngồi vỉa hè ăn cơm hộp, lắng nghe người dân Hat Yai sau lũ

Thủ tướng Thái Lan ngồi vỉa hè ăn cơm hộp, lắng nghe người dân Hat Yai sau lũ

Thủ tướng Thái Lan kiêm Bộ trưởng Nội vụ Anutin Charnvirakul sáng nay, 6/12 có mặt tại thành phố Hat Yai, tỉnh Songkhla để thị sát thiệt hại.
Giá vàng hôm nay 7/12/2025 thiết lập mức đáy mới, lực đẩy lớn vẫn hỗ trợ xu hướng tăng, WGC dự báo về mức tăng tối đa 30% vào năm 2026

Giá vàng hôm nay 7/12/2025 thiết lập mức đáy mới, lực đẩy lớn vẫn hỗ trợ xu hướng tăng, WGC dự báo về mức tăng tối đa 30% vào năm 2026

Giá vàng hôm nay 7/12/2025 thiết lập mức đáy mới, lực đẩy lớn vẫn hỗ trợ xu hướng tăng nhưng khó đạt mức cao mới trong 2025, WGC dự báo ...
Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và Bộ Ngoại giao ký Quy chế phối hợp công tác

Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và Bộ Ngoại giao ký Quy chế phối hợp công tác

Chiều ngày 6/12, tại Trụ sở Bộ Công an đã diễn ra Lễ ký Quy chế phối hợp công tác giữa Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và Bộ Ngoại ...
Việt Nam lập kỷ lục với hơn 19 triệu khách quốc tế trong 11 tháng đầu năm 2025

Việt Nam lập kỷ lục với hơn 19 triệu khách quốc tế trong 11 tháng đầu năm 2025

Trong 11 tháng đầu năm 2025, Việt Nam đã đón hơn 19,1 triệu lượt khách quốc tế, tăng 20,9% so với cùng kỳ năm trước, phá vỡ mọi kỷ lục ...
Thúc đẩy giao lưu Việt-Pháp trong lĩnh vực điện ảnh

Thúc đẩy giao lưu Việt-Pháp trong lĩnh vực điện ảnh

Tọa đàm với chủ đề “Điện ảnh Việt Nam và Pháp : Cơ hội hợp tác”, đã diễn ngày 4/12 tại Trung tâm Văn hoá Việt Nam tại Pháp, 19 ...
Áp thấp nhiệt đới sắp vào Biển Đông với tốc độ tăng nhanh

Áp thấp nhiệt đới sắp vào Biển Đông với tốc độ tăng nhanh

Một áp thấp nhiệt đới đang hoạt động gần miền Trung Philippines và dự kiến sẽ vào Biển Đông vào đêm 7-8/12.
Việt Nam lập kỷ lục với hơn 19 triệu khách quốc tế trong 11 tháng đầu năm 2025

Việt Nam lập kỷ lục với hơn 19 triệu khách quốc tế trong 11 tháng đầu năm 2025

Trong 11 tháng đầu năm 2025, Việt Nam đã đón hơn 19,1 triệu lượt khách quốc tế, tăng 20,9% so với cùng kỳ năm trước, phá vỡ mọi kỷ lục trước đây.
Nhà thờ Đức Bà rực rỡ đón Giáng sinh, thu hút du khách check-in

Nhà thờ Đức Bà rực rỡ đón Giáng sinh, thu hút du khách check-in

Nhà thờ Đức Bà tại TP. Hồ Chí Minh trở nên lung linh với hơn 1.000 đèn LED, thu hút đông đảo người dân và du khách đến tham quan và chụp ảnh.
Thái Nguyên: Khai thác tiềm năng phát triển du lịch cộng đồng

Thái Nguyên: Khai thác tiềm năng phát triển du lịch cộng đồng

Du lịch cộng đồng tại Thái Nguyên đang được chú trọng phát triển, mang lại nhiều trải nghiệm thú vị cho du khách.
Mùa Đông tới Cửu Trại Câu

Mùa Đông tới Cửu Trại Câu

Khu danh thắng Cửu Trại Câu (Tứ Xuyên, Trung Quốc) vừa đón trận tuyết đầu mùa
Du lịch Phuket lạc quan khi bước vào mùa cao điểm kỷ lục

Du lịch Phuket lạc quan khi bước vào mùa cao điểm kỷ lục

Ngành du lịch Phuket kỳ vọng mùa cao điểm kéo dài tới quý I/2026 đạt kết quả tốt nhất trong 5 năm qua, chi tiêu du khách tăng, thời gian lưu trú dài.
Bật mí 8 hoạt động trải nghiệm 'siêu thực' nhất cho chuyến du hí mùa Đông

Bật mí 8 hoạt động trải nghiệm 'siêu thực' nhất cho chuyến du hí mùa Đông

Cùng khám phá 8 hành trình mùa Đông đặc sắc nhất để mỗi chuyến đi là một cuộc phiêu lưu độc nhất vô nhị.
Điện ảnh Việt Nam tìm cơ hội bứt phá từ hợp tác với nước Pháp

Điện ảnh Việt Nam tìm cơ hội bứt phá từ hợp tác với nước Pháp

Trong không khí sôi động của Tuần lễ Điện ảnh Việt Nam tại Thủ đô Paris, Tọa đàm Việt-Pháp đã trở thành diễn đàn trao đổi quan trọng.
Nhiều tác phẩm xuất sắc của điện ảnh Ba Lan được chiếu miễn phí tại Việt Nam

Nhiều tác phẩm xuất sắc của điện ảnh Ba Lan được chiếu miễn phí tại Việt Nam

Tuần phim Ba Lan tại Việt Nam 2025 sẽ mang đến cho khán giả 7 bộ phim đa thể loại, phản ánh văn hóa, xã hội và con người Ba Lan đương đại.
Điểm hẹn văn hóa mới bên hồ Gươm

Điểm hẹn văn hóa mới bên hồ Gươm

Chiều 30/11, tại Nhà Bát Giác - Vườn hoa Lý Thái Tổ, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội chính thức khởi động Dự án "Âm nhạc cuối tuần".
Photo Hanoi’25 khép lại, mở rộng cơ hội hợp tác sáng tạo cho Thủ đô

Photo Hanoi’25 khép lại, mở rộng cơ hội hợp tác sáng tạo cho Thủ đô

Photo Hanoi’25 – Biennale Nhiếp ảnh quốc tế đã bế mạc với những đánh giá tích cực về vai trò của sự kiện trong việc thúc đẩy hợp tác văn hóa.
Từ khoảnh khắc 'theo dấu mặt trời' đến hành trình sẻ chia và lan tỏa yêu thương tới đồng bào miền Trung

Từ khoảnh khắc 'theo dấu mặt trời' đến hành trình sẻ chia và lan tỏa yêu thương tới đồng bào miền Trung

Toàn bộ số tiền thu được từ việc bán sách ảnh 'Nguồn sống' trong ba ngày 28-30/11 được sử dụng để ủng hộ đồng bào miền Trung khắc phục hậu quả mưa lũ.
Tết Việt giữa lòng Tây Australia và những tấm lòng hướng về miền Trung

Tết Việt giữa lòng Tây Australia và những tấm lòng hướng về miền Trung

Quảng trường Forrest Place ở trung tâm thành phố Perth, tràn ngập không khí của Xuân Quê hương 2025 của người Việt tại Tây Australia.
Mùa Đông tới Cửu Trại Câu

Mùa Đông tới Cửu Trại Câu

Khu danh thắng Cửu Trại Câu (Tứ Xuyên, Trung Quốc) vừa đón trận tuyết đầu mùa
Khu đền tháp Mỹ Sơn được số hóa bằng công nghệ quét 3D để bảo tồn di sản bền vững

Khu đền tháp Mỹ Sơn được số hóa bằng công nghệ quét 3D để bảo tồn di sản bền vững

Khu đền tháp Mỹ Sơn đang được triển khai số hóa toàn diện bằng công nghệ quét 3D, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, bảo tồn và quảng bá di sản văn hóa.
Hà Nội giới thiệu bốn hành trình du lịch di sản với nền tảng số hóa hiện đại

Hà Nội giới thiệu bốn hành trình du lịch di sản với nền tảng số hóa hiện đại

Bốn tuyến khám phá di sản Thủ đô ứng dụng bản đồ số, mã QR và nền tảng H-Heritage đã được ra mắt ngày 3/12, mở ra phương thức tiếp cận mới cho du khách.
Khám phá vẻ đẹp nguyên sơ của 'đất nước triệu voi'

Khám phá vẻ đẹp nguyên sơ của 'đất nước triệu voi'

Ẩn mình giữa lòng tiểu vùng sông Mekong, Lào hiện lên như một miền đất của sự tĩnh tại, nguyên sơ và sâu lắng.
Thành nhà Hồ hướng tới điểm đến di sản hàng đầu nhân kỷ niệm 15 năm UNESCO ghi danh

Thành nhà Hồ hướng tới điểm đến di sản hàng đầu nhân kỷ niệm 15 năm UNESCO ghi danh

Thành nhà Hồ – công trình kiến trúc đá độc đáo bậc nhất Việt Nam tiếp tục là trọng tâm trong chiến lược bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của Thanh Hóa.
Vương cung thánh đường Thánh John Lateran – Di sản tôn giáo hơn 1.700 năm ở Italy

Vương cung thánh đường Thánh John Lateran – Di sản tôn giáo hơn 1.700 năm ở Italy

Được xây dựng từ năm 314, Vương cung thánh đường Thánh John Lateran (Basilica di San Giovanni in Laterano) có tuổi đời hơn cả Thánh Peter tại Vatican.
Phiên bản di động