Giá quặng sắt: Một năm ‘hoang dã’ và tương lai kém vui, chính sách của Trung Quốc ảnh hưởng gì?

Quặng sắt được bốc dỡ tại một cảng ở Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông, miền Đông Trung Quốc. (Nguồn: AFP)

Trung Quốc đang thúc đẩy việc cắt giảm lượng khí thải carbon, vì vậy, sản lượng thép dự kiến sẽ giảm trong năm thứ hai liên tiếp.

Trong khi đó, lĩnh vực bất động sản với hàng loạt ông lớn lâm vào cảnh nợ nần chồng chất đang đè nặng áp lực lên việc tiêu thụ thép và khiến cho ngành sản xuất này khó có thể tăng trưởng. Hiếm có năm nào giống như vậy.

Tương lai u ám

Quặng sắt, một sản phẩm vốn được xem là “phong vũ biểu” cho nền kinh tế Trung Quốc và là động lực thúc đẩy đồng tiền của Australia (AUD) có lẽ đang trải qua một năm biến động “hoang dã” nhất từ trước đến nay.

Giá quặng sắt đã tăng lên mức kỷ lục trên 230 USD/tấn vào tháng 5/2021, sau đó giảm xuống còn khoảng 85 USD/tấn vào tháng 11. Nguyên nhân được cho là do chính phủ Trung Quốc cam kết giảm sản lượng thép và hiện giá nguyên liệu này đã tăng 50% chỉ trong 6 tuần.

Sự biến động về giá quặng sắt được dự báo sẽ tiếp tục kéo dài đến năm 2022 do sản lượng tiêu thụ thép phục hồi trong tháng cuối năm này nhưng sẽ chững lại vào đầu năm sau, như một “chu kỳ mùa vụ” hằng năm.

Nhà phân tích Zeng Ning của CITIC Futures Co., nhận định, nhu cầu quặng sắt sẽ giảm dần: “Ngành công nghiệp bất động sản khá yếu, tiêu thụ thép có khả năng giảm và nhiều nhà máy sẽ sử dụng nguyên liệu thay thế để giảm lượng khí phát thải”.

Công ty này dự kiến sản lượng thép của Trung Quốc sẽ giảm 50 triệu tấn vào năm 2022.

Được biết, nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới đã mua khoảng 70% lượng quặng sắt trên thế giới và dự kiến sản xuất 1,03 tỷ tấn thép trong năm nay, chiếm hơn một nửa nguồn cung toàn cầu.

Xét về ý nghĩa của điều này đối với giá cả, ngân hàng đầu tư đa quốc gia UBS Group AG dự kiến giá quặng sắt sẽ đạt trung bình 85 USD/tấn vào năm 2022, trong khi Citigroup Inc cho rằng mức giá này là 96 USD.

Nhận định bi quan hơn, Capital Economics Ltd. dự đoán giá nguyên liệu chiến lược này chỉ rơi vào khoảng 70 USD/tấn vào cuối năm sau.

Tin liên quan
Kinh tế thế giới nổi bật tuần (17-23/12): 4 rủi ro của Nga, châu Âu bấn loạn vì giá khí đốt cao ngất, Ukraine tố Gazprom dùng ‘chiêu trò’

Hợp đồng giao tương lai ở Singapore hiện ở mức trung bình 157 USD/tấn và hợp đồng giao ngay hôm 22/12 thấp hơn, rơi vào 126 USD/tấn.

Trong số những tia hy vọng có thể trông đợi nhằm thúc đẩy ngành công nghiệp sản xuất thép, có thể kể đến khả năng kích thích tài khóa của ngân hàng trung ương Trung Quốc, chính sách tiền tệ có thể nới lỏng hơn và hỗ trợ nhiều hơn cho ngành bất động sản.

Từ đó kéo theo sản lượng thép tăng trở lại, trong bối cảnh các giới hạn nhằm phòng chống dịch Covid-19 được gỡ bỏ sau Thế vận hội mùa Đông Bắc Kinh 2022.

Do đó, quan điểm của Macquarie Group Ltd. là giá quặng sắt có thể tăng đột biến trong nửa đầu năm tới vì mức sản xuất thép hiện tại ở Trung Quốc có vẻ “thấp không bền vững”. Sản lượng trong tháng 11/2021 đã giảm xuống mức thấp nhất tính theo tháng kể từ năm 2017.

Những ẩn số nguy hiểm

Nhà phân tích Tomas Gutierrez tại Kallanish Commodities Ltd., có trụ sở tại Thượng Hải (Trung Quốc) cho biết: “Vẫn còn rất nhiều điều không chắc chắn trong năm tới. Nhận định về triển vọng tăng trưởng toàn cầu vẫn trái chiều, trong khi có thể có áp lực lạm phát từ giá năng lượng leo thang và gián đoạn nguồn cung.

Bên cạnh đó, biến thể Omicron của virus SARS-CoV-2 gây bệnh Covid-19 hiện đã được phát hiện tại Trung Quốc cũng là một ‘biến số nguy hiểm’ khi xem xét cách tiếp cận không khoan nhượng của Trung Quốc đối với Covid”.

Ông Gutierrez nói: “Đối với các công ty khai thác lớn, giá thấp hơn có nghĩa là "giảm doanh thu” nhưng không có nghĩa là giảm lợi nhuận”.

Trong khi đó, các công ty khai thác nhỏ hơn có thể cần phải củng cố và khi các dự án đã nối lại, giá quặng sắt cao có thể khiến họ phải đóng cửa. Điều này làm tăng thêm số lượng dự án phải đóng cửa trong năm 2022.

Ngoài ra, chi phí khai thác trong năm tới có thể xuống thấp hơn, chỉ khoảng 15 USD cho một tấn quặng sắt, so với mức giá hiện nay là hơn 100 USD.

Tuy nhiên, trong bối cảnh thị trường trồi sụt, cổ phiếu của một số công ty khai thác lớn đã trở nên kém hấp dẫn trong mắt nhà đầu tư trong năm 2021 này.

Các gã khổng lồ trong ngành công nghiệp khai khoáng là Rio Tinto Group và Fortescue Metals Group Ltd. có thể mất hơn 10% giá trị cổ phiếu trong năm nay. Đây là mức sụt giảm đầu tiên của Rio Tinto Group kể từ năm 2015.

Ngoài ra, tập đoàn khai thác đa quốc gia BHP Group hiện cũng đang ở trong tình trạng lợi nhuận âm trong năm nay.

Những vách đá đỏ giàu quặng sắt ở vùng Pilbara, Australia. (Nguồn: ABC News)

Các nhà phân tích của ngân hàng UBS Group AG bao gồm cả Lachlan Shaw (đồng Trưởng bộ phận nghiên cứu khai thác tại UBS Australia) đều nhận định, các công ty có thể phải đối mặt với chi phí sản xuất cao hơn và giá thành sản phẩm thấp hơn trong năm tới.

Ngân hàng UBS Group AG đã xếp hạng “a sell rating” đối với Rio và Fortescue Metals Group Ltd., và xếp hạng trung lập đối với BHP Group.

“A sell rating” có nghĩa là nhà phân tích đã xác định được các vấn đề lớn tồn tại tại một công ty. Xếp hạng này cũng thường có nghĩa là nhà phân tích tin rằng cổ phiếu sẽ giao dịch thấp hơn nhiều so với mức hiện tại của nó trong những tháng và năm tới.

Theo DBX Commodities, sản lượng quặng sắt toàn cầu trong năm 2022 ít nhiều sẽ giữ ổn định so với năm nay.

Không có nhiều hàng dự phòng ở Australia, nơi được cho là có trữ lượng quặng sắt lớn nhất hàng đầu thế giới, trong khi sản lượng tại Brazil có thể tăng lên khi công ty khai thác mỏ Vale SA nỗ lực hoạt động trong bối cảnh Covid-19.

Năm tới, dự đoán Ấn Độ sẽ giảm xuất khẩu mặt hàng này.

Kinh tế thế giới nổi bật tuần (17-23/12): 4 rủi ro của Nga, châu Âu bấn loạn vì giá khí đốt cao ngất, Ukraine tố Gazprom dùng ‘chiêu trò’ Vượt Mỹ, Trung Quốc trở thành nước có giá trị tài sản ròng lớn nhất năm 2020, kinh tế Nga đối mặt không ít rủi ...

Giá vàng hôm nay 23/12, Giá vàng bất ngờ đảo chiều, dự báo sốc, thị trường 2022 bi đát đến mức nào? Giá vàng hôm nay 23/12 đảo chiều tăng, nhà đầu tư vẫn không ngừng đổ tiền vào vàng do lo ngại về tình hình bất ...