Lạng Sơn - Cửa ngõ giao thương kết nối Việt Nam và Trung Quốc

Là một địa phương biên giới có vị trí quan trọng trong kết nối giữa Việt Nam và Trung Quốc, Lạng Sơn đang trên đà trở thành một trong những cửa ngõ giao thương và trung tâm trung chuyển hàng hóa trên bộ quan trọng nhất khu vực mậu dịch tự do ASEAN-Trung Quốc.

Tỉnh Lạng Sơn sẽ đón nhận danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Nhiều tuyến đường TP. Lạng Sơn ngập sâu sau cơn mưa lớn Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Lạng Sơn

Thủ tướng Phạm Minh Chính khảo sát dự án Khu trung chuyển hàng hóa thuộc Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng - Lạng Sơn, tháng 11/2024. (Nguồn: VGP)

Hội tụ tiềm năng, lợi thế

Nằm ở cửa ngõ phía Đông Bắc của Việt Nam, Lạng Sơn hội tụ nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển giao thương quốc tế khi tiếp giáp với Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, Trung Quốc với 231,74 km đường biên giới. Với 2 cửa khẩu quốc tế (đường sắt và đường bộ), 1 cửa khẩu song phương, 2 đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa và 2 lối thông quan thuộc cửa khẩu quốc tế, 7 cửa khẩu phụ (lối mở biên giới), tỉnh Lạng Sơn trong những năm qua đã tăng cường thúc đẩy hợp tác với các địa phương của Trung Quốc, trong đó trọng tâm là với Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây.

Những lợi thế đó khiến Lạng Sơn nắm giữ vị trí quan trọng trong kết nối Việt Nam-Trung Quốc cũng như trong Khu vực mậu dịch tự do ASEAN-Trung Quốc.

Trong những chuyến thăm gần của Lãnh đạo cấp cao hai nước, trọng tâm hợp tác kinh tế luôn được ưu tiên, đặc biệt là nâng cao chất lượng hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư, đẩy mạnh kết nối giao thông, nhất là trong lĩnh vực đường sắt, đường bộ, hạ tầng cửa khẩu, nâng cao hiệu suất thông quan, duy trì giao thương thông suốt, bảo đảm chuỗi sản xuất và chuỗi cung ứng.

Hợp tác giữa các địa phương hai nước, đặc biệt là các tỉnh (khu) giáp biên cũng được Lãnh đạo hai bên rất quan tâm, chỉ đạo thúc đẩy. Trong chuyến thăm chính thức Trung Quốc và tham dự Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) tại Thiên Tân tháng 6/2023 của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, UBND tỉnh Lạng Sơn và Chính quyền Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây đã ký thỏa thuận khung cùng thúc đẩy xây dựng thí điểm cửa khẩu thông minh biên giới Việt-Trung trước sự chứng kiến của hai Thủ tướng.

Kết quả tốt đẹp của các chuyến thăm của Lãnh đạo Đảng và Nhà nước Việt Nam-Trung Quốc đã tạo tiền đề vững chắc cho các địa phương biên giới như Lạng Sơn-Quảng Tây củng cố tin cậy chính trị, giao lưu hữu nghị, đặc biệt là tận dụng các khuôn khổ hợp tác về kinh tế giữa hai nước để phát huy tiềm năng, lợi thế của mỗi bên, triển khai hợp tác sâu, rộng nhằm phát triển kinh tế - xã hội địa phương và mang lại càng nhiều lợi ích cho doanh nghiệp và nhân dân hai nước.

UBND tỉnh Lạng Sơn và Chính phủ Nhân dân Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc) ký kết trực tuyến bản ghi nhớ về cơ chế gặp gỡ, trao đổi cùng xây dựng thí điểm cửa khẩu thông minh. (Nguồn: Báo Lạng Sơn)

Đường biên hữu nghị và phát triển

Với mục tiêu xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, trong những năm qua, Lạng Sơn với các địa phương của Trung Quốc duy trì tổ chức hoạt động trao đổi đoàn các cấp (cấp lãnh đạo tỉnh – khu), cấp ngành, các huyện và nhân dân khu vực biên giới. Lãnh đạo hai bên cũng thường xuyên duy trì hoạt động thăm hỏi, chúc mừng nhân dịp Tết cổ truyền, kỷ niệm ngày Quốc khánh và các sự kiện chính trị quan trọng của hai nước.

Tỉnh Lạng Sơn đã tích cực phát huy hiệu quả các cơ chế, chương trình hợp tác hiện có, đặc biệt là chương trình gặp gỡ đầu Xuân và cơ chế Hội nghị Ủy ban công tác liên hợp giữa 4 tỉnh: Quảng Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng, Hà Giang (Việt Nam) và Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc). Các ngành, lực lượng chức năng, địa phương hai bên duy trì thường xuyên quan hệ giao lưu hữu nghị, phát huy tốt các cơ chế hợp tác, nghiên cứu, cụ thể hóa triển khai những nội dung hợp tác.

Hiện nay đã có 5 huyện/thành phố của tỉnh Lạng Sơn thiết lập quan hệ huyện/thành phố hữu nghị và 12 cặp thôn, bản kết nghĩa cụm dân cư biên giới với phía Quảng Tây.

Bên cạnh đó, hai bên cũng đã tích cực triển khai hiệu quả các hoạt động đối ngoại, hợp tác quốc tế trên các lĩnh vực du lịch, giáo dục và đào tạo, hợp tác về lao động, nông lâm nghiệp, khoa học kỹ thuật, hành chính, tư pháp, tài chính.

Tỉnh ủy, UBND tỉnh Lạng Sơn thường xuyên chỉ đạo các cấp, ngành, huyện biên giới và tổ chức chính trị - xã hội tăng cường tổ chức các hoạt động giao lưu hữu nghị, hội đàm và ký kết thỏa thuận hợp tác, tổ chức giao lưu văn hoá - thể thao, biểu diễn nghệ thuật, hợp tác giáo dục và đào tạo, tổ chức lễ hội xuân cho nhân dân biên giới nhân các dịp lễ, Tết, Quốc khánh của hai nước. Qua đó, nhân dân khu vực biên giới có điều kiện thuận lợi để phát huy quan hệ láng giềng truyền thống, qua lại thăm thân, giao lưu, hợp tác kinh doanh, trao đổi hàng hoá.

Có thể khẳng định rằng, hoạt động giao lưu, đoàn kết, gắn bó giữa nhân dân hai bên biên giới đã góp phần rất quan trọng vào việc củng cố và tăng cường quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa tỉnh Lạng Sơn và Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, góp phần vun đắp đường biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đồng thời đóng góp tích cực vào phát triển quan hệ Đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Trung Quốc.

Lạng Sơn là một địa phương biên giới có vị trí quan trọng trong kết nối giữa Việt Nam và Trung Quốc. (Nguồn: VGP)

Tạo đột phá cho kinh tế cửa khẩu

Nhằm thiết thực kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước và Năm giao lưu nhân văn Việt Nam-Trung Quốc, thời gian tới tỉnh Lạng Sơn sẽ tiếp tục triển khai, triển khai có hiệu quả các chương trình, cơ chế hợp tác, biên bản, thỏa thuận đã ký kết; tăng cường quan hệ hữu nghị, hợp tác phát triển toàn diện với Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây và các địa phương khác của Trung Quốc.

Hiện nay, tỉnh Lạng Sơn đang hoàn thiện xây dựng quy hoạch tỉnh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, trong đó xác định mục tiêu đưa cửa khẩu Lạng Sơn trở thành một trong những cửa ngõ giao thương và trung tâm trung chuyển hàng hóa trên bộ quan trọng nhất khu vực mậu dịch tự do ASEAN-Trung Quốc; kết nối Trung Quốc-Việt Nam và các nước ASEAN.

Hướng đến mục tiêu đó, tỉnh Lạng Sơn đang chú trọng đầu tư nâng cấp hạ tầng cửa khẩu, hệ thống các cửa khẩu, phát triển các ngành dịch vụ gắn với kinh tế cửa khẩu, trọng tâm là dịch vụ thương mại, logistics. Tỉnh phấn đấu xây dựng cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị trở thành cửa khẩu kiểu mẫu tiên tiến nhất ASEAN, phát triển dựa trên áp dụng công nghệ tự động hóa cao, có các trung tâm logistics cao cấp, thông minh, bãi đỗ xe điện tử, lưu kho tự phục vụ và các dịch vụ số khác để tăng tính chủ động, giảm thời gian thông quan, hệ thống giao thông đường bộ hiện đại kết nối với sân bay…

Khi các tuyến đường chuyên dụng xuất nhập khẩu hàng hóa được chính thức vận hành trở thành lối thông quan hàng hóa thuộc cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị thì cửa khẩu Tân Thanh, Cốc Nam sẽ trở thành trung tâm thương mại nông sản cho Việt Nam, các nước ASEAN và Trung Quốc. Trong khi đó, cửa khẩu Chi Ma sẽ đóng vai trò là trung tâm kho vận, chợ đầu mối về vật liệu xây dựng, logistics, cung ứng và phân phối đơn hàng cho thương mại điện tử của tỉnh Lạng Sơn.

Thời gian tới, tỉnh Lạng Sơn mong muốn tiếp tục cùng với Quảng Tây hợp tác chặt chẽ, sâu sắc hơn nữa, không ngừng nâng cao chất lượng và năng lực thông quan hàng hóa qua các cửa khẩu của hai bên, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao trong việc duy trì ổn định chuỗi cung ứng khu vực mậu dịch tự do ASEAN - Trung Quốc, nâng cao vị thế, phát huy tối đa vai trò của tỉnh Lạng Sơn và Khu tự trị Quảng Tây trong thực thi Hiệp định thương mại tự do ASEAN - Trung Quốc (ACFTA) và Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP).

Hòa chung làn sóng chuyển đổi số quốc gia, tỉnh Lạng Sơn bắt đầu triển khai chương trình chuyển đổi số từ năm 2020, đến nay đã đạt được kết quả đáng kể về chính quyền số, phát triển kinh tế số và xã hội số. Nhằm tạo đột phá trong hoạt động xuất nhập khẩu, năm 2022 Lạng Sơn đã tiên phong trong cả nước triển khai nền tảng cửa khẩu số, thực hiện thí điểm tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị và cửa khẩu Tân Thanh. Đồng thời, tỉnh cũng tích cực triển khai các hoạt động đối ngoại với phía Trung Quốc để tháo gỡ vướng mắc, khó khăn thúc đẩy mở, nâng cấp các cửa khẩu, lối mở, xây dựng thí điểm cửa khẩu thông minh.

Song song với việc vun đắp tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước, những nỗ lực tạo đột phá cho kinh tế cửa khẩu của tỉnh Lạng Sơn là đóng góp thiết thực, cụ thể của địa phương biên giới, góp phần làm phong phú thêm nội hàm của quan hệ Đối tác hợp tác chiến lược toàn diện, Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam-Trung Quốc có ý nghĩa chiến lược.