Ngoại giao khí hậu - khi Mỹ và Trung Quốc cùng 'so găng'

Hồng Phúc
Tờ Financial Times (Anh) mới đây đăng bài viết của nhà báo Christian Shepherd và Leslie Hook về ngoại giao khí hậu như một mặt trận cạnh tranh mới giữa Trung Quốc và Mỹ.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Ngoại giao khí hậu - cuộc chạy đua mới của Mỹ và Trung Quốc
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình họp trực tuyến với nhà lãnh đạo Pháp và Đức về vấn đề biến đổi khí hậu ngày 16/4. (Nguồn: Reuters)

Các quan chức Trung Quốc đang thúc đẩy các cuộc thảo luận với châu Âu về mục tiêu trung hòa carbon trước khi Tổng thống Mỹ Joe Biden chủ trì hội nghị thượng đỉnh về khí hậu sắp tới.

Nỗ lực thúc đẩy của Trung Quốc

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã nhấn mạnh các cam kết về biến đổi khí hậu của mình tại cuộc họp trực tuyến với các nhà lãnh đạo của Pháp và Đức vào ngày 16/4.

Động thái này nằm trong nỗ lực của Bắc Kinh khi cạnh tranh với Washington để được coi là nhà lãnh đạo thế giới trong các cuộc đàm phán khí hậu toàn cầu.

Chủ tịch Tập Cận Bình đã nói với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Đức Angela Merkel rằng, cam kết của ông vào năm ngoái về mục tiêu Trung Quốc đưa mức phát thải carbon về 0 vào năm 2060 có nghĩa là Trung Quốc “sẽ sử dụng thời gian ngắn nhất trong lịch sử thế giới” để chuyển đổi từ nước phát thải carbon nhiều nhất thành nước trung hòa carbon.

Theo đài truyền hình nhà nước Trung Quốc CCTV, biến đổi khí hậu không nên trở thành “con bài thương lượng địa chính trị, mục tiêu tấn công các nước khác hoặc là cái cớ cho các rào cản thương mại”.

Trong tuyên bố từ Văn phòng của bà Merkel cho biết, ba nhà lãnh đạo đã thảo luận về bảo vệ môi trường và đa dạng sinh học. Hai nhà lãnh đạo Đức và Pháp “hoan nghênh việc Chủ tịch Tập Cận Bình đã tái khẳng định mục tiêu trung hòa CO2 của Trung Quốc vào năm 2060”.

Ông Tập Cận Bình cũng tuyên bố rằng Trung Quốc sẽ chấp thuận một thỏa thuận năm 2016 nhằm loại bỏ dần hydrofluorocarbon, một loại chất làm mát hóa học được sử dụng trong tủ lạnh và máy điều hòa không khí và cũng là chất gây hiệu ứng nhà kính.

Các quan chức Trung Quốc đã thúc đẩy cuộc thảo luận với châu Âu như một “hội nghị thượng đỉnh về khí hậu” mặc dù các đối tác châu Âu cho rằng đây là một phần của đối thoại ngoại giao thông thường mà thôi.

Sự trở lại của Mỹ

Cuộc điện đàm ba bên này diễn ra trước hội nghị thượng đỉnh về khí hậu mang tính bước ngoặt của Mỹ vào ngày 22/4 tới.

Tại sự kiện được tổ chức theo hình thức trực tuyến này, Tổng thống Biden được cho là sẽ giới thiệu các chính sách khí hậu và công bố mục tiêu khí hậu mới.

Mỹ dự kiến sẽ đặt mục tiêu giảm 50% lượng khí thải vào năm 2030 so với mức năm 2005, và kêu gọi các quốc gia khác thực hiện động thái tương tự.

Washington đã mời hơn 40 nhà lãnh đạo, bao gồm Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin, nhưng vấp phải sự phản đối từ một số khu vực, gồm cả ở Ấn Độ.

Chuyến thăm của đặc phái viên về biến đổi khí hậu của Mỹ, cựu Ngoại trưởng John Kerry đến Ấn Độ đã không đạt được kết quả tốt vào đầu tháng này. Truyền thông nhà nước Trung Quốc cũng không đề cập hội nghị thượng đỉnh tới đây.

Đặc phái viên John Kerry đã đến Thượng Hải hôm 14/4 và có cuộc gặp với người đồng cấp Trung Quốc, Bộ trưởng Môi trường Giải Chấn Hoa. Đây cũng là chuyến thăm đầu tiên của một quan chức cấp cao của chính quyền Mỹ tới Trung Quốc kể từ khi ông Biden nhậm chức.

Tuy nhiên, các phương tiện truyền thông nhà nước Trung Quốc ít chú ý đến chuyến thăm kéo dài ba ngày này.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên đã mô tả Mỹ là một “học sinh trốn học trở lại trường học” chứ không phải là một “vị vua trở lại” trong các cuộc đàm phán về khí hậu, với lý do cựu Tổng thống Donald Trump đã quyết định rút khỏi Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu.

Khi còn đang trong giai đoạn vận động tranh cử Tổng thống, Tổng thống Biden từng cam kết giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, do khí thải nhà kính là vấn đề toàn cầu nên ông sẽ không thể thực hiện cam kết của mình nếu không có sự hợp tác quốc tế.

Những "cuộc chơi"

Ông Li Shuo, một nhà vận động của Greenpeace khu vực Đông Á có trụ sở tại Bắc Kinh, cho biết việc Bắc Kinh tập trung vào cuộc điện đàm với các nhà lãnh đạo châu Âu có thể nhằm gửi đi một tín hiệu rằng “hội nghị thượng đỉnh về khí hậu của ông Biden không phải là cuộc chơi duy nhất”.

Trong những tháng gần đây, Trung Quốc đã tìm cách đóng vai trò tích cực hơn trong các cuộc thảo luận quốc tế về khí hậu.

Các nhà phân tích đánh giá sự thay đổi này là một phần nỗ lực tránh nhượng lại “miếng bánh” cho Washington. Nhất là khi hiện nay Bắc Kinh đã vướng vào tranh chấp trừng phạt gay gắt với Liên minh châu Âu (EU), Anh, Mỹ và Canada liên quan đến vấn đề Tân Cương.

Trong khi Đặc phái viên John Kerry đã đi khắp thế giới để vận động ủng hộ cho hội nghị thượng đỉnh về khí hậu của Mỹ, Trung Quốc dự kiến sẽ không đóng góp bất kỳ chính sách lớn nào tại sự kiện này.

Bà Jennifer Tollman, cố vấn chính sách cấp cao tại E3G, một tổ chức tư vấn về khí hậu độc lập của châu Âu, cho biết Trung Quốc dường như không phản ứng lại với sức ép từ Mỹ.

Chuyên gia này nhận xét rằng điều đáng chú ý là sự khác biệt trong cách tiếp cận của hai bên và thế giới đang chứng kiến một cuộc chạy đua đến đỉnh cao xem ai là người dẫn đầu về khí hậu, theo đó Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình coi khí hậu là một vấn đề địa chính trị.

Hiện các nỗ lực của Mỹ và Trung Quốc - hai nền kinh tế lớn nhất thế giới và cũng là hai nước xả khí thải nhiều nhất thế giới đóng vai trò quan trọng nhất trong giải quyết những tác động của tình trạng biến đổi khí hậu, song khả năng hợp tác giữa hai nước trong vấn đề là xa vời do đang vướng vào những căng thẳng thương mại chưa có hồi kết.
TIN LIÊN QUAN
Ấn Độ, châu Phi và ngoại giao khí hậu
Thủ tướng Nhật Bản thăm Mỹ: Thắt chặt tình xưa hay sự khởi đầu mới
Đấu trường mới trong cuộc cạnh tranh Mỹ-Trung
Ngoại giao trực tuyến vs Ngoại giao truyền thống
Chống biến đổi khí hậu: Tổng Thư ký LHQ nêu bật 4 lĩnh vực ưu tiên nhằm giải quyết khủng hoảng

Bài viết cùng chủ đề

Cạnh tranh Mỹ-Trung Quốc

Đọc thêm

Mỹ-Trung Quốc đánh giá tích cực trong thực thi thỏa thuận thương mại, nhất trí kéo dài danh sách hợp tác

Mỹ-Trung Quốc đánh giá tích cực trong thực thi thỏa thuận thương mại, nhất trí kéo dài danh sách hợp tác

Mỹ-Trung Quốc đánh giá tích cực trong thực thi thỏa thuận thương mại, nhất trí kéo dài danh sách hợp tác. Phía sau những nhận định này là gì?
FIFA World Cup 2026: Chính thức lộ diện 12 bảng đấu tại Bắc Mỹ, Tổng thống Donald Trump được trao 'Giải thưởng Hòa bình FIFA'

FIFA World Cup 2026: Chính thức lộ diện 12 bảng đấu tại Bắc Mỹ, Tổng thống Donald Trump được trao 'Giải thưởng Hòa bình FIFA'

FIFA World Cup 2026: Chính thức lộ diện 12 bảng đấu tại Bắc Mỹ, Tổng thống Trump được trao 'Giải thưởng Hòa bình FIFA'.
Quốc hội Đức thông qua luật nghĩa vụ quân sự mới, mở đường mở rộng quân đội

Quốc hội Đức thông qua luật nghĩa vụ quân sự mới, mở đường mở rộng quân đội

Quốc hội Đức thông qua luật nghĩa vụ quân sự mới sau nhiều tranh cãi, với mục tiêu tuyển mộ 80.000 binh sĩ mới vào năm 2035.
Ăn sáng như thế nào để bảo vệ tuyến giáp

Ăn sáng như thế nào để bảo vệ tuyến giáp

Ăn sáng bằng bánh ngọt hay các loại sữa có đường tiện lợi nhưng dễ khiến đường huyết tăng đột ngột, kích thích tuyến giáp hoạt động quá mức.
Tài sản Nga bị phong tỏa: Moscow cảnh báo EU về hệ lụy sâu rộng 'nếu đánh cắp', Mỹ muốn Brussels trả lại

Tài sản Nga bị phong tỏa: Moscow cảnh báo EU về hệ lụy sâu rộng 'nếu đánh cắp', Mỹ muốn Brussels trả lại

Tài sản Nga bị phong tỏa: Moscow cảnh báo EU về hệ lụy sâu rộng 'nếu đánh cắp', Mỹ muốn Brussels trả lại vì tính toàn này...
Thụy Điển cắt giảm viện trợ cho 5 quốc gia, chuyển nguồn tiền sang hỗ trợ Ukraine

Thụy Điển cắt giảm viện trợ cho 5 quốc gia, chuyển nguồn tiền sang hỗ trợ Ukraine

Thuỵ Điển sẽ dần chấm dứt viện trợ phát triển cho 5 quốc gia trong những năm tới và sử dụng số tiền đó để tăng cường hỗ trợ cho ...
Quốc hội Đức thông qua luật nghĩa vụ quân sự mới, mở đường mở rộng quân đội

Quốc hội Đức thông qua luật nghĩa vụ quân sự mới, mở đường mở rộng quân đội

Quốc hội Đức thông qua luật nghĩa vụ quân sự mới sau nhiều tranh cãi, với mục tiêu tuyển mộ 80.000 binh sĩ mới vào năm 2035.
Thụy Điển cắt giảm viện trợ cho 5 quốc gia, chuyển nguồn tiền sang hỗ trợ Ukraine

Thụy Điển cắt giảm viện trợ cho 5 quốc gia, chuyển nguồn tiền sang hỗ trợ Ukraine

Thuỵ Điển sẽ dần chấm dứt viện trợ phát triển cho 5 quốc gia trong những năm tới và sử dụng số tiền đó để tăng cường hỗ trợ cho Ukraine.
Tin thế giới 5/12: NATO đứng trước mối đe dọa hỗn hợp, Singapore triệt phá đường dây lừa đảo, Mỹ bán hơn 3.400 quả bom BLU-111 cho Canada

Tin thế giới 5/12: NATO đứng trước mối đe dọa hỗn hợp, Singapore triệt phá đường dây lừa đảo, Mỹ bán hơn 3.400 quả bom BLU-111 cho Canada

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin tức đáng chú ý 24h qua.
Giới chức Nga đồng loạt bác bỏ thông tin suy thoái kinh tế

Giới chức Nga đồng loạt bác bỏ thông tin suy thoái kinh tế

Những ngày gần đây, giới chức Nga đã đồng loạt lên tiếng bác bỏ thông tin cho rằng kinh tế nước này đang lâm vào suy thoái.
Tổng thống Nga hội đàm với Thủ tướng Ấn Độ: Khẳng định coi trọng mối quan hệ song phương, New Delhi nói gì về xung đột Ukraine?

Tổng thống Nga hội đàm với Thủ tướng Ấn Độ: Khẳng định coi trọng mối quan hệ song phương, New Delhi nói gì về xung đột Ukraine?

Tổng thống Nga và Thủ tướng Ấn Độ đã bắt đầu hội đàm với trọng tâm là thương mại song phương và các nỗ lực chấm dứt xung đột Ukraine.
Czech chuẩn bị có tân Thủ tướng, gương mặt không xa lạ

Czech chuẩn bị có tân Thủ tướng, gương mặt không xa lạ

Tỷ phú Andrej Babis sẽ được bổ nhiệm giữ chức Thủ tướng Czech vào ngày 9/12.
Cú hích mới cho quan hệ Nga-Ấn

Cú hích mới cho quan hệ Nga-Ấn

Chuyến thăm của ông chủ Điện Kremlin tới New Delhi ngày 4-5/12 kỳ vọng sẽ 'tiếp lửa' cho mối quan hệ truyền thống Nga-Ấn Độ giữa bộn bề thách thức.
Phép thử cho kế hoạch hòa bình 28 điểm của Mỹ với Ukraine

Phép thử cho kế hoạch hòa bình 28 điểm của Mỹ với Ukraine

Kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất mở ra một hướng tiếp cận mới trong vấn đề Ukraine, nhưng cũng cho thấy những khác biệt lớn về lợi ích và quan điểm.
Kế hoạch hòa bình 28 điểm của Mỹ, phản ứng từ các bên, hy vọng và trở ngại*

Kế hoạch hòa bình 28 điểm của Mỹ, phản ứng từ các bên, hy vọng và trở ngại*

Ngày 21/11, một số trang tin đăng dự thảo “Kế hoạch hòa bình 28 điểm” của Nhà Trắng nhằm chấm dứt xung đột ở Ukraine.
'Ngoại giao thực dụng' của Tổng thống Lee Jae Myung: Hướng về phương Nam

'Ngoại giao thực dụng' của Tổng thống Lee Jae Myung: Hướng về phương Nam

Chuyến công du 10 ngày của Tổng thống Lee Jae Myung phản ánh nỗ lực của Hàn Quốc nhằm đa dạng hóa hợp tác tại khu vực Trung Đông và châu Phi.
Thủ tướng Ấn Độ thăm Bhutan: Thông điệp gắn kết

Thủ tướng Ấn Độ thăm Bhutan: Thông điệp gắn kết

Chuyến công du tới Bhutan của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi cho thấy sự kết nối bền bỉ của một trong những mối quan hệ đối tác thành công nhất trong khu vực của ...
Hội nghị COP30: Rừng xanh cất tiếng gọi

Hội nghị COP30: Rừng xanh cất tiếng gọi

Brazil tận dụng cơ hội để thúc đẩy chương trình nghị sự về bảo vệ rừng, giảm sử dụng nhiên liệu hóa thạch và hỗ trợ các nước đang phát triển tại Hội nghị COP30.
Các ông lớn vũ khí 'ăn nên làm ra'

Các ông lớn vũ khí 'ăn nên làm ra'

Các công ty sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới tiếp tục ghi nhận mức tăng trưởng kỷ lục trong năm 2024.
Kinh tế Mỹ: Ai sẽ ngồi vào chiếc ‘ghế nóng’ Chủ tịch Fed?

Kinh tế Mỹ: Ai sẽ ngồi vào chiếc ‘ghế nóng’ Chủ tịch Fed?

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa ra quyết định về nhân sự cho chiếc ghế Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) và sẽ sớm công bố.
Lễ Tạ ơn và dấu ấn văn hóa Mỹ

Lễ Tạ ơn và dấu ấn văn hóa Mỹ

Lễ Tạ ơn (Thanksgiving) – một trong những ngày lễ quan trọng và lâu đời nhất tại Mỹ, được tổ chức vào cuối tháng 11 hàng năm.
Tàu phá băng chạy bằng năng lượng hạt nhân Stalingrad mới nhất của Nga có gì đặc biệt?

Tàu phá băng chạy bằng năng lượng hạt nhân Stalingrad mới nhất của Nga có gì đặc biệt?

Tàu phá băng chạy bằng năng lượng hạt nhân Stalingrad mới nhất của Nga có điểm gì đặc biệt?
Mở rộng hợp tác Việt Nam - châu Phi: Từ tầm nhìn chiến lược đến hành động thực chất

Mở rộng hợp tác Việt Nam - châu Phi: Từ tầm nhìn chiến lược đến hành động thực chất

Xác định đúng những rào cản then chốt và triển khai đồng bộ các nhóm giải pháp sẽ giúp Việt Nam tiếp cận hiệu quả thị trường 1,4 tỷ dân trong kỷ nguyên phát triển ...
Khai mở tiềm năng hợp tác Việt Nam - châu Phi trong kỷ nguyên mới

Khai mở tiềm năng hợp tác Việt Nam - châu Phi trong kỷ nguyên mới

Châu Phi đang nổi lên như khu vực giàu tiềm năng. Việt Nam có cơ hội lớn để đưa hợp tác với lục địa này bước vào giai đoạn phát triển thực chất, bền vững...
Phiên bản di động