Tin thế giới ngày 4/4: Tổng thống Hàn Quốc bị phế truất, Nga phá vỡ âm mưu tấn công của Ukraine, Trung Quốc kiện Mỹ lên WTO về mức thuế mới

Mỹ chuyển tên lửa Patriot từ Hàn Quốc sang Trung Đông, Nga trục xuất 3 nhân viên ngoại giao Moldova, Thái Lan tuyên bố kết thúc tình trạng thảm họa tại Bangkok, Moscow và Washington thảo luận nối lại đường bay thẳng… là một số sự kiện quốc tế nổi bật trong 24 giờ qua.

Mỹ trừng phạt các đối tượng Nga, đại diện đặc biệt của Tổng thống Putin đến gặp các quan chức ở Washington Ngoại trưởng Trung Quốc thăm Moscow: Đánh giá quan hệ Nga-Mỹ, liệu có bàn chuyện Ukraine? Tiết lộ điều Ukraine lo về thỏa thuận khoáng sản với Mỹ; Washington bàn chuyện đất hiếm với Moscow

Hàn Quốc phế truất Tổng thống: Chính phủ họp khẩn, ông Yoon Suk Yeol xin lỗi quốc dân, Nhật Bản khắng định lập trường. Yonhap

Tòa Hiến pháp Hàn Quốc phế truất Tổng thống Yoon Suk Yeol, mở đường cho cuộc bầu cử sớm. (Nguồn: Yonhap)

Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.

Châu Á-Thái Bình Dương

*Trung Quốc kiện Mỹ lên WTO về các mức thuế mới: Trung Quốc ngày 4/4 cho biết đã đệ đơn kiện lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) về các mức thuế toàn diện mà Mỹ áp đặt lên hàng xuất khẩu của nước này.

Thông báo của Bộ Thương mại Trung Quốc nêu rõ: “Trung Quốc đã đệ đơn kiện theo cơ chế giải quyết tranh chấp của WTO”.

Trước đó cùng ngày, Bộ Tài chính Trung Quốc tuyên bố sẽ áp dụng mức thuế bổ sung 34% đối với toàn bộ hàng hóa Mỹ từ ngày 10/4. Đây là một trong những biện pháp đối phó của Bắc Kinh sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo áp đặt mức thuế tương tự với hàng hóa Trung Quốc từ ngày 9/4. (AFP)

Tin liên quan
Tin thế giới ngày 3/4: Tổng thống Trump tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia, Hungary rút khỏi ICC, Nga tố cáo các thế lực thao túng quan hệ với Mỹ

*Lãnh đạo Ấn Độ và Bangladesh lần đầu hội đàm: Các kênh truyền hình Ấn Độ đưa tin, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và người đứng đầu chính phủ lâm thời Bangladesh Muhammad Yunus đã gặp nhau tại thủ đô Bangkok của Thái Lan vào ngày 4/4. Đây là cuộc hội đàm đầu tiên như vậy giữa lúc căng thẳng song phương kể từ khi Thủ tướng kỳ cựu Sheikh Hasina của Bangladesh bị phế truất vào năm ngoái.

Quan hệ giữa hai nước láng giềng Nam Á, vốn rất tốt đẹp dưới thời bà Hasina, đã xấu đi kể từ khi bà chạy trốn khỏi Bangladesh vào tháng 8/2024 trong bối cảnh bùng nổ các cuộc biểu tình quy mô lớn do sinh viên lãnh đạo và tìm nơi trú ẩn tại Ấn Độ. (Reuters)

*Hàn Quốc bàn về quy trình bầu cử sớm: Ngày 4/4, Quyền Tổng thống Han Duck-soo đã điện đàm với Chủ tịch Ủy ban Bầu cử Quốc gia (NEC) Roh Tae-ak để thảo luận về các bước cho cuộc bầu cử tổng thống sớm sau vụ phế truất cựu Tổng thống Yoon Suk Yeol.

Ông Han chỉ ra rằng cuộc bầu cử sắp tới không chỉ là về việc chọn một tổng thống mới, mà còn là dịp quan trọng cho sự đoàn kết của người dân và tương lai của Hàn Quốc.

Đông đảo dư luận cho rằng ngày tổ chức bầu cử sớm, vốn phải diễn ra trong vòng 60 ngày sau khi vụ phế truất, sẽ được quyết định tại cuộc họp Nội các tiếp theo vào ngày 8/4. Ông Han có thời hạn đến ngày 14/4 để đưa ra quyết định. (Yonhap)

*Thái Lan tuyên bố kết thúc tình trạng thảm họa tại Bangkok: Ngày 3/4, Trung tâm chỉ huy phòng ngừa và giảm nhẹ thiên tai của Chính quyền đô thị Bangkok (BMA) đã ra thông báo xác nhận tình trạng thảm họa ở khu vực đô thị do động đất gây ra hiện đã kết thúc.

Theo thông báo, tất cả các khu vực trong thành phố không còn là vùng thảm họa, ngoại trừ khu vực xung quanh công trường xây dựng tòa nhà Văn phòng Kiểm toán nhà nước (SAO) tại quận Chatuchak, bị sập hôm 28/3 do ảnh hưởng bởi trận động đất.

Thông báo cũng cho biết các hoạt động cứu hộ và cứu nạn vẫn đang diễn ra tại tòa nhà bị sập và lực lượng chức năng vẫn đang nỗ lực tìm kiếm người sống sót thông qua các thiết bị và công nghệ hiện đại. (Bangkok Post)

*Philippines lên tiếng về việc Trung Quốc bắt giữ 3 công dân: Ngày 4/4, chính phủ Philippines đã xác nhận việc 3 công dân nước này bị giam giữ tại Trung Quốc với cáo buộc gián điệp, đồng thời nhấn mạnh việc bảo vệ quyền lợi của họ là ưu tiên hàng đầu của Manila.

Theo tin của Tân Hoa xã (THX), 3 công dân Philippines nêu trên bị bắt với cáo buộc truyền thông tin nhạy cảm cho một đầu mối ở Philippines. Ngoài ra, nhóm nghi phạm này được cho là đã thú nhận, mặc dù chính quyền Trung Quốc chưa công bố thêm chi tiết trong bối cảnh đang tiến hành điều tra vụ việc.

Vụ việc diễn ra sau một loạt sự việc gần đây liên quan đến việc giam giữ các công dân Trung Quốc tại Philippines với những cáo buộc tương tự liên quan đến gián điệp. Hiện Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila đã đưa ra cảnh báo đi lại đối với công dân Trung Quốc về nguy cơ an ninh gia tăng tại Philippines. (Politiko)

*Tòa án Hàn Quốc quyết định phế truất Tổng thống Yoon Suk Yeol: Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc ngày 4/4 đã ra phán quyết về việc luận tội Tổng thống Yoon Suk Yeol, trong đó quyết định phế truất vị chính khách này.

Phán quyết được quyền Chánh án Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc công bố tại phiên tòa xác định việc Tổng thống Yoon ban bố lệnh thiết quân luật hồi cuối năm ngoái không đáp ứng các yêu cầu về pháp lý liên quan tới khủng hoảng quốc gia. Bên cạnh đó, hành động này cũng vi phạm các quyền cơ bản của người dân đồng thời gây ra tác động nghiêm trọng tới sự ổn định của Hàn Quốc.

Bên cạnh đó, việc ông Yoon điều động binh sĩ tới tòa nhà Quốc hội để ngăn chặn nỗ lực đảo ngược lệnh thiết quân luật của các nghị sĩ cũng là hành vi vi phạm pháp luật. (Yonhap)

Châu Âu

*Nga phá vỡ âm mưu tấn công của Ukraine nhằm vào học viên quân sự: Cơ quan An ninh Liên bang của Nga (FSB) tuyên bố đã phá vỡ âm mưu tấn công khủng bố nhằm vào một ký túc xá dành cho học viên các trường đại học quân sự ở ngoại ô Moscow.

Theo thông tin từ bộ phận truyền thông của FSB, âm mưu nói trên do cơ quan tình báo của Ukraine lên kế hoạch. FSB cho hay: “Cơ quan An ninh Liên bang của Liên bang Nga tại tỉnh Moscow đã ngăn chặn hành động khủng bố do cơ quan tình báo Ukraine lên kế hoạch nhằm vào một đơn vị quân đội của Bộ Quốc phòng Nga.

Thư từ trao đổi với đầu mối chỉ huy tại Ukraine đã được tìm thấy trong thiết bị liên lạc của viên sĩ quan bị bắt. Ủy ban Điều tra Liên bang Nga đã khởi tố hình sự đối với vụ việc nêu trên. (Sputniknews)

*NATO khẳng định thuế quan mới của Mỹ không vi phạm hiệp ước: Tổng Thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Mark Rutte ngày 4/4 tuyên bố các mức thuế quan toàn diện mới mà Tổng thống Donald Trump vừa công bố không vi phạm các thỏa thuận của liên minh quân sự này.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski cùng ngày cho rằng Tổng thống Mỹ Donald Trump vẫn cam kết với Điều 5 của NATO về phòng thủ chung và sẽ có mặt tại Hội nghị thượng đỉnh NATO ở La Haye (Hà Lan) vào tháng 6 tới. (Reuters)

TIN LIÊN QUAN
	Lý do Nga triệu Đại sứ Moldova tại Moscow

*Nga trục xuất 3 nhân viên ngoại giao Moldova: Bộ Ngoại giao Nga ngày 4/4 tuyên bố sẽ trục xuất 3 nhân viên ngoại giao Moldova để đáp trả vụ Chisinau thực hiện hành động tương tự đối với Moscow.

Hôm 31/3, Moldova đã trục xuất 3 nhân viên ngoại giao Nga sau khi cáo buộc Đại sứ quán Nga giúp đỡ một nghị sĩ thân Moscow bỏ trốn để tránh bị bắt giam vì tội tài trợ chính trị bất hợp pháp. (Reuters)

*Lãnh đạo quân sự Anh, Pháp đến Ukraine bàn về khả năng triển khai quân: Ngoại trưởng Pháp Jean-Noel Barrot cho biết các chỉ huy quân sự từ Pháp và Anh đang ở thăm Kiev trong ngày 4/4 để thảo luận về khả năng triển khai quân đội nhằm bảo đảm lệnh ngừng bắn.

Phát biểu bên lề hội nghị của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) ở Brussels, Ngoại trưởng Barrot chia sẻ: “Tại một thời điểm nào đó sẽ cần có năng lực quân sự hoặc sự đảm bảo, bất cứ khi nào đạt được hòa bình. Và đây là lý do các chỉ huy quân sự của chúng tôi có mặt ở Kiev hôm nay để thúc đẩy công việc này”.

Cùng ngày, Ngoại trưởng Canada Melanie Joly cho rằng cần phải ấn định thời hạn cho việc Nga chấp thuận lệnh ngừng bắn ở Ukraine. (AFP)

*Nga cáo buộc Ukraine ồ ạt tấn công cơ sở năng lượng: Các hãng thông tấn Nga dẫn tuyên bố của Bộ Quốc phòng nước này ngày 4/4 cáo buộc Ukraine tập kích các cơ sở năng lượng của Nga 6 lần trong 24 giờ qua, bất chấp thỏa thuận ngừng tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng của nhau do Mỹ làm trung gian.

Ngược lại, Ukraine cũng cáo buộc Nga vi phạm thỏa thuận trên. (Reuters)

Trung Đông – châu Phi

*Quân đội Israel mở rộng vùng đệm an ninh ở Bắc Gaza: Quân đội Israel ngày 4/4 thông báo họ đã di chuyển vào khu vực phía Bắc của Dải Gaza để mở rộng vùng đệm an ninh quanh vùng rìa của dải đất này.

Tuyên bố của quân đội Israel nêu rõ: "Trong vài giờ qua... quân đội đã bắt đầu tiến hành hoạt động trên bộ tại khu phố Shejaiya ở phía Bắc Gaza, nhằm mở rộng vùng an ninh... Quân đội đã tiêu diệt nhiều phần tử khủng bố và phá hủy cơ sở hạ tầng của Hamas, bao gồm một trung tâm chỉ huy”.

Theo cơ quan y tế của Gaza, cuộc tập kích của Israel vào một trường học được sử dụng làm nơi trú ẩn ở thành phố Gaza đã khiến ít nhất 27 người thiệt mạng, trong đó có cả phụ nữ và trẻ em. Vào tối qua, Israel đã ra lệnh sơ tán người dân Palestine ở Bắc Gaza, khiến hàng nghìn người phải sơ tán. (Arab News)

*Chính sách thuế mới của Mỹ “xóa sạch” đặc quyền thương mại của châu Phi: Ngoại trưởng Nam Phi Ronald Lamola ngày 4/4 tuyên bố các biện pháp thuế quan do Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố trong tuần này đã thực sự vô hiệu hóa những lợi ích mà các nước châu Phi cận Sahara được hưởng theo Đạo luật Tăng trưởng và Cơ hội châu Phi (AGOA).

Ông Lamola nêu rõ: “Các biện pháp thuế quan toàn diện này sẽ ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực trong nền kinh tế của chúng tôi, bao gồm ngành công nghiệp ô tô, nông nghiệp, chế biến thực phẩm và đồ uống, hóa chất, kim loại và các phân khúc sản xuất khác, tác động đến việc làm và tăng trưởng”. (Reuters)

*Lãnh đạo phe đối lập Italy kêu gọi cấm vận vũ khí toàn diện đối với Israel: Cựu Thủ tướng Italy Giuseppe Conte - lãnh đạo Phong trào 5 Sao (M5S) đối lập - ngày 4/4 đã lên tiếng kêu gọi áp đặt lệnh cấm vận vũ khí toàn diện đối với Israel vì những cuộc tấn công của nước này vào Gaza.

Cần áp đặt lệnh cấm vận vũ khí toàn diện đối với Israel cũng như các biện pháp trừng phạt kinh tế và ngoại giao nghiêm khắc đối với các quan chức chính phủ và những người ủng hộ họ”. Lãnh đạo M5S cho rằng Italy và châu Âu vẫn im lặng trước sự tàn bạo do chính phủ của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu thực hiện.

Hơn 50.500 người Palestine đã thiệt mạng ở Gaza trong những cuộc tấn công của Israel kể từ tháng 10/2023, trong đó phần lớn là phụ nữ và trẻ em. (Al Jazeera)

Israel mở rộng hành lang an ninh ở phía Bắc Dải Gaza, cáo buộc Hamas quân sự hoá cơ sở hạ tầng dân sự

*Thổ Nhĩ Kỳ coi Israel là “mối đe dọa” trong khu vực: Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ đã phản đối các cuộc không kích của Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) vào Syria đồng thời gọi Israel là "mối đe dọa khu vực".

Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định: "Với các cuộc tấn công vào sự toàn vẹn lãnh thổ và thống nhất quốc gia của các nước trong khu vực, Israel đã trở thành mối đe dọa lớn nhất đối với an ninh khu vực của chúng ta”. Thông báo cũng cho rằng để thiết lập an ninh trong toàn khu vực, Israel phải "từ bỏ chính sách bành trướng, rút khỏi các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng" và "ngừng phá hoại nỗ lực" nhằm ổn định Syria.

Tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh rạng sáng 3/4, Israel đã tiến hành các cuộc không kích quy mô lớn vào các mục tiêu quân sự tại khu vực Hama và Homs cùng một trung tâm nghiên cứu ở thủ đô Damascus của Syria. (RIA Novosti)

*Mỹ chuyển tổ hợp tên lửa Patriot tại Hàn Quốc sang Trung Đông: Các nguồn tin cho biết Hàn Quốc và Mỹ gần đây đã nhất trí về kế hoạch điều động tạm thời các tổ hợp tên lửa phòng không Patriot tại Hàn Quốc sang Trung Đông.

Theo các nguồn tin, hai bên đã thống nhất trong tháng trước về việc điều động một phần tổ hợp Patriot Advanced Capability-3 trong "vài tháng". Những tên lửa này hiện đang hoạt động cùng với các khí tài phòng không của Hàn Quốc trong hệ thống phòng thủ tên lửa nhiều tầng chống lại các mối đe dọa tên lửa và hạt nhân từ Triều Tiên. Đây cũng là lần đầu tiên diễn ra việc di chuyển tài sản của Lực lượng Mỹ tại Hàn Quốc (USFK) sang Trung Đông.

Hồi tuần trước, truyền thông Mỹ đưa tin Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth đã cho phép điều động ít nhất 2 tổ hợp tên lửa phòng không Patriot từ châu Á sang Trung Đông để phục vụ cho hoạt động quân sự chống lại lực lượng Houthi tại Yemen. (Yonhap)

Châu Mỹ-Mỹ Latinh

*Mỹ muốn “đàm phán trực tiếp” với Iran về thỏa thuận hạt nhân: Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 3/4 (giờ địa phương) bày tỏ mong muốn “đàm phán trực tiếp” với Tehran về thỏa thuận hạt nhân, sau khi ông đe dọa ném bom Iran nếu nước này phát triển vũ khí hạt nhân.

Hồi tuần trước, Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi tuyên bố Tehran sẽ không tham gia đàm phán trực tiếp với Washington “cho đến khi có sự thay đổi trong cách tiếp cận của phía bên kia đối với nước Cộng hòa Hồi giáo”.

Tổng thống Trump đã đưa ra thời hạn 2 tháng cho giới lãnh đạo Iran để đạt được thỏa thuận về chương trình hạt nhân của Tehran - vốn đã gây căng thẳng trong quan hệ với các nước phương Tây suốt nhiều thập kỷ.

Trong nhiệm kỳ đầu tiên, ông Trump đã hủy bỏ thỏa thuận hạt nhân năm 2015 do người tiền nhiệm Barack Obama đàm phán và tái áp đặt các biện pháp trừng phạt nghiêm ngặt đối với Iran. (AFP)

*Mỹ cách chức Giám đốc Cơ quan an ninh quốc gia và Bộ Tư lệnh tác chiến mạng: Tờ Washington Post (WP) dẫn lời hai quan chức đương nhiệm và một cựu quan chức cho biết Tướng Timothy Haugh, người đứng đầu Bộ Tư lệnh tác chiến mạng và Cơ quan An ninh quốc gia (NSA) của Mỹ, đã bị cách chức khỏi cả hai vị trí này vào ngày 3/4.

Theo tin trên, cùng với việc sa thải ông Haugh, bà Wendy Noble - Phó giám đốc NSA - đã được điều chuyển đến một vị trí trong Văn phòng Thứ trưởng Quốc phòng phụ trách tình báo và an ninh thuộc Lầu Năm Góc. Hiện chưa rõ nguyên nhân dẫn đến quyết định này.

Trước đó cùng ngày, CNN dẫn nhiều nguồn thạo tin cho biết Nhà Trắng đã sa thải ít nhất 3 nhân viên thuộc Hội đồng An ninh Quốc gia. (RIA Novosti)

TIN LIÊN QUAN
	EU với xung đột Nga-Ukraine: Cảm xúc và thành kiến?

*Nga và Mỹ thảo luận về việc nối lại đường bay thẳng: Ngày 3/4, lãnh đạo Quỹ đầu tư trực tiếp của Nga Kirill Dmitriev, đang ở thăm Mỹ, cho biết đã thảo luận với giới chức Mỹ về nhiều vấn đề quan trọng, trong đó có việc nối lại đường bay thẳng giữa hai nước.

Ông Dmitriev cho biết Nga và Mỹ đã bắt đầu thảo luận việc thiết lập giao lưu văn hóa, du lịch và tôn giáo để tăng cường quan hệ giữa hai nước và nhấn mạnh rằng đây là những lĩnh vực có thể giúp cải thiện đáng kể quan hệ giữa Nga và Mỹ. Trong số các vấn đề thiết thực được thảo luận, có cả việc nối lại các chuyến bay thẳng giữa hai nước.

Bên cạnh đó, quan chức này cũng nhấn mạnh chính quyền Mỹ đã lắng nghe quan điểm của Nga trong quá trình đàm phán

Ông Dmitriev là quan chức Nga đầu tiên có chuyến công du tới Mỹ kể từ khi Moskva bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine. (TASS)