'Trọng nam, khinh nữ': Định kiến lỗi thời!

Công Thành
Gốc rễ của vấn đề là do sự “trọng nam, khinh nữ” đã ăn sâu vào văn hóa của người Việt Nam, từ khi chuẩn bị kết hôn đến khi đã có con.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Dù xã hội đã văn minh hơn nhiều, vẫn còn một bộ phận nặng nề định kiến giới.
Dù xã hội đã văn minh hơn nhiều, vẫn còn một bộ phận nặng nề định kiến giới. Ảnh minh họa.

Vợ chồng tôi đón bé trai đầu lòng cuối năm 2022. Lúc đưa bé đến phòng chụp ảnh lưu niệm của bệnh viện, bạn nhân viên ‘buôn chuyện’: “Mấy hôm nay bọn em chụp toàn là bé trai. Hiếm lắm mới có một cô công chúa”.

Tôi có một nhóm bạn thân năm người. Giữa năm 2023, chúng tôi đón em bé thứ bảy của nhóm. Thật bất ngờ, cả bảy nhóc đều là bé trai, dù chúng tôi không hề lựa chọn giới tính thai nhi. Chúng tôi tự gọi mình là “Hội thèm con gái”. Nghe thì vui đấy nhưng tôi cứ dấm dứt lo “tỷ lệ chọi” của con mình khi đến tuổi kết hôn.

Theo công bố của Học viện Phụ nữ Việt Nam vào tháng 6/2023, tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh (SRB) tại Việt Nam đang ở mức khá nghiêm trọng (115,5 bé trai/100 bé gái). Đặc biệt, có sáu tỉnh có SRB rất cao trên 120/100 bé gái gồm Bắc Giang (126,8/100), Hà Nam (125,3/100), Hưng Yên (123,6/100), Sơn La (121,8/100), Hòa Bình (121,8/100) và Bà Rịa - Vũng Tàu (121,1/100).

Vấn đề nghiêm trọng hơn là Việt Nam nằm trong nhóm những quốc gia hiếm hoi chênh lệch giới tính khi sinh ngay từ đứa con đầu tiên (110/100), tức là các gia đình đã nghĩ đến lựa chọn nam - nữ ngay ở lần sinh đầu. Đặc biệt, tỷ lệ này cao hơn nhiều ở những cặp vợ chồng có trình độ học vấn cao, tình hình kinh tế khá giả.

Gốc rễ của vấn đề là do sự “trọng nam, khinh nữ” đã ăn sâu vào văn hóa của người Việt Nam, từ khi chuẩn bị kết hôn đến khi đã có con. Thậm chí, đến tận lúc chết, người ta vẫn còn nói với nhau: Có “thằng chống gậy” thì mới yên lòng.

Còn nhớ năm 2020, một nữ sinh giành chiến thắng ở Đường lên đỉnh Olympia bị chỉ trích vì giơ hai tay lên trời ăn mừng. Cô bé bị chê là tự tin thái quá, không tôn trọng đối thủ. Tuy vậy, ở một trận bóng đá nam, khi cầu thủ ghi bàn và ăn mừng tương tự. Hành động đó lại được ca ngợi với các “mỹ từ” như ngạo nghễ, lừng lững, bùng nổ...

Sự việc ấy, một lần nữa cho thấy, dù xã hội đã văn minh hơn nhiều, vẫn còn một bộ phận nặng nề định kiến giới. Sự định kiến đến từ những suy nghĩ nhỏ nhặt nhất trong cuộc sống hằng ngày. Bé trai mặc áo xanh, chơi ô tô; bé gái mặc áo hồng, chơi búp bê. Ngay cả đến chuyện mếu máo của trẻ, nhiều người cũng dạy rằng: “Mình là con trai phải cứng cỏi, sao lại khóc nhè như bọn con gái“.

Như một vòng tuần hoàn, những lời nói và suy nghĩ vô tình của người lớn khiến nhiều trẻ em ngay từ bé đã có cái nhìn phân biệt về giới tính. Khi lớn lên, chúng tiếp tục những định kiến trọng nam khinh nữ từ ngàn đời xưa để lại.

Đừng quên nữ cầu thủ Huỳnh Như đang là ngôi sao của một CLB tại châu Âu - điều mà chưa có nam đồng nghiệp nào làm được. Dạo một vòng mạng xã hội, chúng ta dễ dàng bắt gặp những cô gái làm barber (thợ cắt tóc nam), lái những chiếc motor PKL hay vác những chiếc máy quay đồ sộ.

Mặt khác, Việt Nam có rất nhiều nam đầu bếp, nhà tạo mẫu, chuyên viên trang điểm... nổi tiếng thế giới. Rõ ràng, quan niệm định kiến giới đã không còn phù hợp trong cuộc sống hiện đại.

Theo số liệu mới nhất của Tổng cục Thống kê, Việt Nam sẽ dư thừa 1,5 triệu đàn ông vào năm 2034 và sẽ tăng lên 2,5 triệu vào 25 năm sau đó.

Các gia đình vẫn miệt mài đang tìm kiếm “thằng chống gậy”, các bạn nghĩ sao về những con số này?

Cùng hưởng ứng chiến dịch 'Rung chuông vì bình đẳng giới'

Cùng hưởng ứng chiến dịch 'Rung chuông vì bình đẳng giới'

Nhân kỷ niệm Ngày quốc tế Phụ nữ (8/3), cùng với 123 Sở Giao dịch chứng khoán trên thế giới, Sở Giao dịch chứng khoán ...

Giáo dục là nền tảng vững chắc để thực hiện các mục tiêu quốc gia bình đẳng giới

Giáo dục là nền tảng vững chắc để thực hiện các mục tiêu quốc gia bình đẳng giới

Chuyên gia Tô Thụy Diễm Quyên cho rằng, nền tảng vững chắc để thực hiện các mục tiêu quốc gia bình đẳng giới trong giai ...

Bình đẳng giới - nền tảng hiện thực hoá các mục tiêu phát triển bền vững

Bình đẳng giới - nền tảng hiện thực hoá các mục tiêu phát triển bền vững

Thế giới hiện chưa đạt được bình đẳng giới bất chấp những nỗ lực toàn cầu.

Ngày quốc tế Phụ nữ 8/3: Cần những chính sách để phụ nữ tận dụng các cơ hội trong thời đại số

Ngày quốc tế Phụ nữ 8/3: Cần những chính sách để phụ nữ tận dụng các cơ hội trong thời đại số

Bà Ngô Thị Thu Hà, Giám đốc Trung tâm thúc đẩy giáo dục và nâng cao năng lực phụ nữ cho rằng, thời hiện đại, ...

GS. TS. Huỳnh Văn Sơn: Bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ đã có bước tiến rõ rệt

GS. TS. Huỳnh Văn Sơn: Bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ đã có bước tiến rõ rệt

Dưới góc nhìn của một chuyên gia tâm lý, giáo dục, GS. TS. Huỳnh Văn Sơn, Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm TP. Hồ ...

Bài viết cùng chủ đề

Góc nhìn Nhân quyền

Đọc thêm

Thủ tướng Thái Lan ngồi vỉa hè ăn cơm hộp, lắng nghe người dân Hat Yai sau lũ

Thủ tướng Thái Lan ngồi vỉa hè ăn cơm hộp, lắng nghe người dân Hat Yai sau lũ

Thủ tướng Thái Lan kiêm Bộ trưởng Nội vụ Anutin Charnvirakul sáng nay, 6/12 có mặt tại thành phố Hat Yai, tỉnh Songkhla để thị sát thiệt hại.
Giá vàng hôm nay 7/12/2025 thiết lập mức đáy mới, lực đẩy lớn vẫn hỗ trợ xu hướng tăng, WGC dự báo về mức tăng tối đa 30% vào năm 2026

Giá vàng hôm nay 7/12/2025 thiết lập mức đáy mới, lực đẩy lớn vẫn hỗ trợ xu hướng tăng, WGC dự báo về mức tăng tối đa 30% vào năm 2026

Giá vàng hôm nay 7/12/2025 thiết lập mức đáy mới, lực đẩy lớn vẫn hỗ trợ xu hướng tăng nhưng khó đạt mức cao mới trong 2025, WGC dự báo ...
Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và Bộ Ngoại giao ký Quy chế phối hợp công tác

Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và Bộ Ngoại giao ký Quy chế phối hợp công tác

Chiều ngày 6/12, tại Trụ sở Bộ Công an đã diễn ra Lễ ký Quy chế phối hợp công tác giữa Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và Bộ Ngoại ...
Việt Nam lập kỷ lục với hơn 19 triệu khách quốc tế trong 11 tháng đầu năm 2025

Việt Nam lập kỷ lục với hơn 19 triệu khách quốc tế trong 11 tháng đầu năm 2025

Trong 11 tháng đầu năm 2025, Việt Nam đã đón hơn 19,1 triệu lượt khách quốc tế, tăng 20,9% so với cùng kỳ năm trước, phá vỡ mọi kỷ lục ...
Thúc đẩy giao lưu Việt-Pháp trong lĩnh vực điện ảnh

Thúc đẩy giao lưu Việt-Pháp trong lĩnh vực điện ảnh

Tọa đàm với chủ đề “Điện ảnh Việt Nam và Pháp : Cơ hội hợp tác”, đã diễn ngày 4/12 tại Trung tâm Văn hoá Việt Nam tại Pháp, 19 ...
Áp thấp nhiệt đới sắp vào Biển Đông với tốc độ tăng nhanh

Áp thấp nhiệt đới sắp vào Biển Đông với tốc độ tăng nhanh

Một áp thấp nhiệt đới đang hoạt động gần miền Trung Philippines và dự kiến sẽ vào Biển Đông vào đêm 7-8/12.
Phép thử với G20

Phép thử với G20

Lần này tại Johannesburg, bất bình đẳng trong phát triển sẽ là phép thử với nỗ lực của G20.
Tổng thống Kazakhstan thăm Nga: Tìm thế đứng cân bằng

Tổng thống Kazakhstan thăm Nga: Tìm thế đứng cân bằng

Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev thăm Nga từ 11-12/11 nhằm củng cố quan hệ với láng giềng thân thiết, đồng thời là đồng minh chiến lược.
Hội nghị cấp cao ASEAN 47: Tạo dấu mốc với ASEAN

Hội nghị cấp cao ASEAN 47: Tạo dấu mốc với ASEAN

Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 47 được kỳ vọng tạo dấu mốc phát triển mới cho khu vực.
Đau đầu với cam kết

Đau đầu với cam kết

Chi tiêu quốc phòng là các chủ đề chính tại Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng khối quân sự NATO đang diễn ra tại Brussels.
Thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas, bước ngoặt lịch sử hay khoảng lặng tạm thời

Thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas, bước ngoặt lịch sử hay khoảng lặng tạm thời

Tình hình Trung Đông đột biến. Israel và Hamas đồng ý thỏa thuận ngừng bắn, hướng tới chấm dứt xung đột kéo dài 2 năm.
Thử thách với ‘bà đầm thép’ Nhật Bản

Thử thách với ‘bà đầm thép’ Nhật Bản

Đưa Nhật Bản bước vào một kỷ nguyên mới đang thử thách 'bà đầm thép' Takaichi Sanae.
Gần một thập kỷ Brexit, nước Anh tụt hậu cả về thương mại và tăng trưởng

Gần một thập kỷ Brexit, nước Anh tụt hậu cả về thương mại và tăng trưởng

Ngày 3/12, tờ Euro News dẫn báo cáo của Decision Maker Panel về tình hình kinh tế của Anh sau một thập kỷ rời khỏi Liên minh châu Âu (EU).
Thấy gì qua mô hình quản lý di cư mới của Uzbekistan?

Thấy gì qua mô hình quản lý di cư mới của Uzbekistan?

Uzbekistan đang mở rộng chính sách di cư lao động theo quy định, đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng ở cả châu Âu và châu Á.
Nước Đức loay hoay vực dậy vị thế kinh tế đang 'rơi tự do'

Nước Đức loay hoay vực dậy vị thế kinh tế đang 'rơi tự do'

Đức đang trải qua cuộc khủng hoảng sâu sắc, khiến Berlin phải tìm kiếm giải pháp để vực dậy vị thế kinh tế vốn đang 'rơi tự do' này.
‘Sứ mệnh Genesis’: Bí mật cạnh tranh Mỹ-Trung trong lĩnh vực AI

‘Sứ mệnh Genesis’: Bí mật cạnh tranh Mỹ-Trung trong lĩnh vực AI

Việc Mỹ công bố 'Sứ mệnh Genesis' được đánh giá là hành động vén bức màn bí mật trong cạnh tranh Mỹ-Trung trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI).
Quan hệ với Mỹ 'căng như dây đàn', Nam Phi chuyển hướng đa dạng hóa thị trường, Trung Quốc nhanh tay 'chớp thời cơ'

Quan hệ với Mỹ 'căng như dây đàn', Nam Phi chuyển hướng đa dạng hóa thị trường, Trung Quốc nhanh tay 'chớp thời cơ'

Trung Quốc hưởng lợi đáng kể khi Nam Phi tìm cách đa dạng hóa thị trường và dần tách khỏi sự phụ thuộc vào thị trường Mỹ.
Thấy gì qua chuyến thăm Ấn Độ của Tổng thống Nga Vladimir Putin?

Thấy gì qua chuyến thăm Ấn Độ của Tổng thống Nga Vladimir Putin?

Theo nhận định của học giả Saima Afzal, chuyến thăm Ấn Độ của Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ thu hút sự chú ý của phương Tây.
Phiên bản di động