Trừng phạt Nga hay chiến dịch 'tấn công kinh tế' tổng lực của phương Tây trên khắp thế giới?

Minh Anh
Cuộc xung đột Nga-Ukraine đã vượt ra ngoài chiến tuyến của chiến hào, quân đội và xe tăng, nó đã lan rộng đến một "chiến trường" của các thỏa thuận và ngoại giao, mối quan hệ của các chủ ngân hàng, công ty bảo hiểm và luật sư, các nhà cung cấp dầu, vi mạch và siêu du thuyền...
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Trừng phạt Nga hay cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây
Trừng phạt Nga hay cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây. Hình ảnh trên trang bìa cuốn sách "Punishing Putin: Inside the global economics war to bring down Russia" của nhà báo Stephanie Baker. (Nguồn: stephaniebakerwriter.com)

Trong cuốn sách mới xuất bản phản ánh chi tiết "cuộc chiến kinh tế" của phương Tây nhằm chống lại Nga, nhà báo kinh tế quyền lực của hãng Bloomberg Stephanie Baker đã viết, "tôi tin nó cũng khốc liệt không thua kém cuộc xung đột quân sự đang diễn ra trên thực địa".

Nhưng liệu các lệnh trừng phạt có thực sự tác động đến Moscow không?... Dưới đây là những góc nhìn mới của cây bút kỳ cựu mang hai quốc tịch Anh-Mỹ Stephanie Baker, người đã viết về nền kinh tế Nga từ những năm 1990 và có quyền truy cập không giới hạn vào các nguồn tin của cả phương Tây và Nga, để đi đến tận cùng của vấn đề.

Cuộc thí nghiệm kinh tế, tài chính khổng lồ

Tin liên quan
'Vũ khí thương mại' của ông Trump có thể đánh ‘knock out’ nền kinh tế Anh

Mặt trận đã trải rộng khắp khu tài chính Manhattan, các khu phố sang trọng nhất của London và cả các hộp thư được các công ty vỏ bọc sử dụng tại các thiên đường thuế. Và cuộc chiến kinh tế này cũng khốc liệt không kém các trận tấn công quân sự đẫm máu đang diễn ra trên thực địa ở Ukraine.

Trong cuốn sách có tên "Punishing Putin: Inside the global economics war to bring down Russia", nhà báo Baker phác thảo cách Mỹ và một số quốc gia châu Âu áp đặt các lệnh trừng phạt kinh tế chưa từng có đối với Nga sau chiến dịch quân sự của họ ở Ukraine, tháng 2/2022. Theo quan điểm của bà, các biện pháp trừng phạt này quá rộng đến mức chúng cấu thành "chiến tranh kinh tế" trong cuộc xung đột Nga-Ukraine.

Một số lệnh trừng phạt này diễn ra ngay lập tức và gây chú ý, chẳng hạn như việc tịch thu siêu du thuyền và các tài sản thuộc về các nhà tài phiệt Nga. Tỷ phú Nga Roman Abramovich đã phải bán câu lạc bộ bóng đá yêu thích của mình là Chelsea. Các công ty phương Tây bao gồm Adidas, McDonald's và Unilever phải đối mặt với áp lực từ các nhà đầu tư và người tiêu dùng để cắt lỗ và rời khỏi Nga.

Tuy nhiên, có các biện pháp trừng phạt khác dù ít được chú ý hơn nhưng có phạm vi ảnh hưởng sâu rộng hơn nhiều. Chẳng hạn, các chính phủ phương Tây đã đóng băng tài sản nước ngoài của Ngân hàng trung ương Nga - tổng cộng khoảng 300 tỷ USD (284 tỷ Euro) - và cấm xuất khẩu hàng hóa sử dụng kép, chẳng hạn như vi mạch, sang Nga. Hay việc EU và các nước G7 đã áp dụng mức giá trần - 60 USD (57 Euro)/thùng dầu Nga xuất khẩu vào cuối năm 2022, với mục đích gây tổn hại đến tài chính của Điện Kremlin, mà không làm đảo lộn thị trường dầu mỏ toàn cầu.

Nhà báo Stephanie Baker, người đã có ít nhất 34 năm nghiên cứu về kinh tế Nga đã tiết lộ cách Washington, Brussels và London tiến hành tịch thu siêu du thuyền, cố gắng thao túng giá dầu toàn cầu và nỗ lực ngăn chặn việc bán công nghệ cho quân đội Nga. Bà cũng cho thấy, giữa ý tưởng và hành động đã khác nhau như thế nào, do những xung đột lợi ích trong liên minh phương Tây.

Và khi chi phí "nuôi" cuộc xung đột với Nga tăng lên, một mặt trận kinh tế khác đã xảy ra. Mỹ và EU đặt câu hỏi, liệu có nên tịch thu 300 tỷ USD dự trữ ngoại tệ khổng lồ của Nga tích lũy ở phương Tây hay không?

Làm sáng tỏ phản ứng của Moscow đối với cuộc đàn áp kinh tế từ phương Tây, bà Baker cho biết, các du thuyền sang trọng đã được đưa đến vùng biển thuộc chủ quyền các đồng minh của Nga, một "đội quân" luật sư đã phải bảo vệ tài sản của các nhà tài phiệt ở các thành phố phương Tây và Dubai thay thế London trở thành nơi cần đến. Các chuỗi cung ứng và tuyến đường mới mở cho "dòng chảy" dầu mỏ và vi mạch tiếp tục củng cố ngân khố nhà nước Nga và đảm bảo cho nguồn lực của nước này trong cuộc xung đột quân sự với Ukraine.

Như vậy, khi lệnh trừng phạt liên tục được phương Tây tung ra, thì Nga cũng không ngừng áp dụng các biện pháp đối phó mới tương ứng. Vậy thực tế, các lệnh trừng phạt của phương Tây có phải đã không đạt hiệu quả? Và tiếp theo còn có thể xảy ra những gì trong cuộc chiến tranh kinh tế này?

Nhà báo của Bloomberg phân tích, các lệnh trừng phạt ban đầu rất ít tác dụng đối với Nga, vì "hầu như không có sự thực thi nào, bởi Moscow có nhiều cách ứng phó và nhiều lỗ hổng đã được tìm thấy", chẳng hạn, các nhà sản xuất chip phương Tây nói không thể kiểm soát chuỗi cung ứng của mình, khi công nghệ chip của họ được tìm thấy trong tên lửa Nga...

Gần đây, việc thực thi đã mạnh mẽ hơn nhiều với việc nhiều tàu chở dầu Nga bị đưa vào danh sách đen vì vận chuyển dầu dưới mức giá trần, nhưng các biện pháp vẫn chưa đủ. Sau này, khi các lệnh trừng phạt thứ cấp được tính tới, dường như bắt đầu gây khó khăn thực sự cho Moscow, chẳng hạn trừng phạt ngân hàng Trung Quốc tài trợ xuất khẩu hàng hóa cho ngành công nghiệp quốc phòng Nga...

Mặt trận trải khắp thế giới

Tràn ngập các sự kiện, con số chi tiết mà không khô khan, từ một cuộc điện đàm, đến những câu chuyện thực tế hấp dẫn, sách "Punishing Putin: Inside the global economics war to bring down Russia" đã đưa độc giả vào những cuộc thảo luận hậu trường gay cấn, dẫn đến một kỷ nguyên hoàn toàn mới của "thủ đoạn chính trị kinh tế" được các bên tính toán cẩn thận.

Nhà báo Baker nhận định, cách những chiến lược mới này đang sắp xếp lại hoàn toàn các liên minh toàn cầu. Và nó sẽ ảnh hưởng đến trật tự thế giới ngày nay, thậm chí cho cả các thế hệ mai sau.

Trước trùng điệp các vòng trừng phạt, Moscow đã không nao núng trước 8 năm lệnh trừng phạt của Mỹ (đợt trừng phạt đầu tiên kể từ năm 2014, khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea), khi Tổng thống Nga Vladimir Putin đã phát lệnh khởi động chiến dịch quân sự vào Ukraine (2/2022). Ngay trong những giờ sau đó, các nhà lãnh đạo phương Tây đã sử dụng các công cụ kinh tế để chống lại một cường quốc có vũ khí hạt nhân.

Những gì diễn ra tiếp sau đó là những "thí nghiệm kinh tế, tài chính" khổng lồ hiện hữu ở khắp nơi trên thế giới, không thể phủ nhận việc nó có thể tác động làm thay đổi thế giới và từ đó, có nguy cơ đẩy toàn cầu vào một cuộc suy thoái tàn khốc.

Nhưng mục đích của những đòn tấn công kinh tế từ phương Tây lại rất đơn giản - là làm suy yếu sức mạnh cỗ máy quân sự của Tổng thống Putin và gây tổn hại đến nền kinh tế Nga—từng là nền kinh tế lớn thứ 11 trên hành tinh.

Nhà báo Stephanie Baker gọi "cuộc đổ bộ" của hàng loạt đòn trừng phạt từ phương Tây là "cuộc chiến bóng tối dữ dội" và cho biết, những nghiên cứu của bà cho thấy rõ, kết luận cuộc tấn công kinh tế của phương Tây vào Nga không có tác dụng là không đúng.

"Tôi nhận thấy, đây là chiến dịch tuyên truyền hiệu quả từ phía Nga. Do đó, sự ủng hộ đối với các lệnh trừng phạt có thể sẽ giảm đi".

Đối mặt với hàng loạt khó khăn do tác động từ các vòng trừng phạt, "tôi không nói rằng, nền kinh tế Nga sẽ sụp đổ, nhưng nếu giá dầu giảm mạnh và một số trụ cột quan trọng yếu đi, thì cuộc xung đột cũng không thể kéo dài được lâu”, bà Stephanie Baker kết luận.

'Vũ khí thương mại' của ông Trump có thể đánh ‘knock out’ nền kinh tế Anh

'Vũ khí thương mại' của ông Trump có thể đánh ‘knock out’ nền kinh tế Anh

Tờ The Times nhận định, nhiệm kỳ thứ hai của Donald Trump đặt ra những thách thức đáng kể đối với Vương quốc Anh và ...

Giá vàng hôm nay 22/11/2024: Giá vàng tiếp tục tăng nhanh, cuộc săn hàng giá hời bắt đầu, chưa có lý do để điều chỉnh dự báo về vàng

Giá vàng hôm nay 22/11/2024: Giá vàng tiếp tục tăng nhanh, cuộc săn hàng giá hời bắt đầu, chưa có lý do để điều chỉnh dự báo về vàng

Giá vàng hôm nay 22/11/2024: Giá vàng thế giới đã được đẩy lên một ngưỡng kháng cự quan trọng 2.650 USD/ounce. Giá vàng trong nước ...

Giá cà phê hôm nay 22/11/2024: Giá cà phê robusta quay đầu, xuất khẩu nửa đầu tháng 11 giảm tới  44,8%, không trì hoãn thích ứng EUDR

Giá cà phê hôm nay 22/11/2024: Giá cà phê robusta quay đầu, xuất khẩu nửa đầu tháng 11 giảm tới 44,8%, không trì hoãn thích ứng EUDR

Nửa đầu tháng 11, xuất khẩu cà phê của Việt Nam chỉ đạt 20.933 tấn, giảm 44,8% so với cùng kỳ năm ngoái, thu về ...

APEC giữ vững ‘ngọn cờ’ tự do hóa thương mại

APEC giữ vững ‘ngọn cờ’ tự do hóa thương mại

Nền kinh tế thế giới đang đòi hỏi một định hình mới và tiến trình này trước hết sẽ diễn ra tại APEC - khu ...

Ukraine duyệt chi ngân sách khủng để sản xuất và mua vũ khí, thiếu đâu đi vay, Đan Mạch hối thúc châu Âu 'lên tiếng'

Ukraine duyệt chi ngân sách khủng để sản xuất và mua vũ khí, thiếu đâu đi vay, Đan Mạch hối thúc châu Âu 'lên tiếng'

Quốc hội Ukraine đã chính thức phê duyệt ngân sách quốc gia năm 2025, theo đó, bổ sung thêm tiền cho các nỗ lực quốc ...

Bài viết cùng chủ đề

Căng thẳng Nga-Ukraine

Đọc thêm

Thúc đẩy giao lưu Việt-Pháp trong lĩnh vực điện ảnh

Thúc đẩy giao lưu Việt-Pháp trong lĩnh vực điện ảnh

Tọa đàm với chủ đề “Điện ảnh Việt Nam và Pháp : Cơ hội hợp tác”, đã diễn ngày 4/12 tại Trung tâm Văn hoá Việt Nam tại Pháp, 19 ...
Áp thấp nhiệt đới sắp vào Biển Đông với tốc độ tăng nhanh

Áp thấp nhiệt đới sắp vào Biển Đông với tốc độ tăng nhanh

Một áp thấp nhiệt đới đang hoạt động gần miền Trung Philippines và dự kiến sẽ vào Biển Đông vào đêm 7-8/12.
Start-up giới trẻ Việt Nam lọt Top 10 cuộc thi khởi nghiệp quốc tế tại Hong Kong (Trung Quốc)

Start-up giới trẻ Việt Nam lọt Top 10 cuộc thi khởi nghiệp quốc tế tại Hong Kong (Trung Quốc)

BioWraps - start-up từ Việt Nam, đã lọt vào Top 10 tại cuộc thi khởi nghiệp quốc tế ở Hong Kong (Trung Quốc).
Nhà thờ Đức Bà rực rỡ đón Giáng sinh, thu hút du khách check-in

Nhà thờ Đức Bà rực rỡ đón Giáng sinh, thu hút du khách check-in

Nhà thờ Đức Bà tại TP. Hồ Chí Minh trở nên lung linh với hơn 1.000 đèn LED, thu hút đông đảo người dân và du khách đến tham quan ...
Bộ Y tế công bố danh mục gần 600 thuốc được cấp mới và gia hạn

Bộ Y tế công bố danh mục gần 600 thuốc được cấp mới và gia hạn

Bộ Y tế vừa công bố danh mục gần 600 loại thuốc, nguyên liệu làm thuốc được cấp mới và gia hạn giấy đăng ký lưu hành tại Việt Nam.
Khai mạc tuần lễ 'Điện ảnh Việt Nam - Hành trình ánh sáng' tại Pháp

Khai mạc tuần lễ 'Điện ảnh Việt Nam - Hành trình ánh sáng' tại Pháp

Tối 5/12 tại Pháp, lễ khai mạc tuần lễ “Điện ảnh Việt Nam - Hành trình Ánh sáng” (Vietnam Cinéma - Itinéraire de Lumière) đã diễn ra long trọng.
Thái Nguyên: Khai thác tiềm năng phát triển du lịch cộng đồng

Thái Nguyên: Khai thác tiềm năng phát triển du lịch cộng đồng

Du lịch cộng đồng tại Thái Nguyên đang được chú trọng phát triển, mang lại nhiều trải nghiệm thú vị cho du khách.
Giá nông sản hôm nay 6/12/2025: Cà phê Việt Nam khẳng định vị thế xuất khẩu, EU làm rõ Quy định chống phá rừng EUDR

Giá nông sản hôm nay 6/12/2025: Cà phê Việt Nam khẳng định vị thế xuất khẩu, EU làm rõ Quy định chống phá rừng EUDR

Báo Thế giới và Việt Nam cập nhật giá nông sản hôm nay 6/12/2025, giá cà phê, giá tiêu, giá ca cao, giá gạo xuất khẩu... giao dịch trên thị trường quốc tế và trong ...
Chương trình CSI: 10 năm kiến tạo, bồi đắp nội lực doanh nghiệp Việt

Chương trình CSI: 10 năm kiến tạo, bồi đắp nội lực doanh nghiệp Việt

Chiều 5/12 tại Hà Nội đã diễn ra Lễ công bố các doanh nghiệp bền vững tại Việt Nam 2025 với chủ đề 'Chương mới của kỷ nguyên xanh'.
Diễn đàn Kinh tế mùa Thu năm 2025: Lộ trình xanh - số của Việt Nam dưới góc nhìn quốc tế

Diễn đàn Kinh tế mùa Thu năm 2025: Lộ trình xanh - số của Việt Nam dưới góc nhìn quốc tế

Tại Diễn đàn Kinh tế mùa Thu 2025 diễn ra từ ngày 25-27/11 tại TP. Hồ Chí Minh, các đại biểu quốc tế chia sẻ với Báo Thế giới và Việt Nam nhiều góc nhìn.
Dấu ấn của Phó Chủ tịch BAOOV Phạm Thị Minh Hường trên hành trình kết nối doanh nhân Việt toàn cầu

Dấu ấn của Phó Chủ tịch BAOOV Phạm Thị Minh Hường trên hành trình kết nối doanh nhân Việt toàn cầu

Bà Phạm Thị Minh Hường, Phó Chủ tịch BAOOV có chuỗi hoạt động công tác quốc tế sôi nổi, ghi dấu ấn trong kết nối doanh nhân Việt trên toàn cầu.
Giá nông sản hôm nay 5/12/2025: Cà phê Việt dịch chuyển tăng trưởng theo chất, Xuất khẩu tiêu lập kỷ lục; Sản lượng robusta Brazil cao lịch sử

Giá nông sản hôm nay 5/12/2025: Cà phê Việt dịch chuyển tăng trưởng theo chất, Xuất khẩu tiêu lập kỷ lục; Sản lượng robusta Brazil cao lịch sử

Báo Thế giới và Việt Nam cập nhật giá nông sản hôm nay 5/12/2025, giá cà phê, giá tiêu, giá ca cao, giá gạo xuất khẩu... giao dịch trên thị trường quốc tế và trong ...
Vietnam Land chính thức trở thành đối tác phân phối chiến lược của Charmora City

Vietnam Land chính thức trở thành đối tác phân phối chiến lược của Charmora City

Ngày 10/11, Công ty CP DV Môi Giới Vietnam Land và Naman Realty đã chính thức ký kết trở thành đối tác phân phối dự án Charmora City.
Động lực tăng trưởng của vùng đô thị vệ tinh phía Đông TP. Hồ Chí Minh

Động lực tăng trưởng của vùng đô thị vệ tinh phía Đông TP. Hồ Chí Minh

Thị trường bất động sản giáp ranh phía Đông TP. Hồ Chí Minh đang bước vào giai đoạn chuyển động rõ nét.
Tại sao Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ là đòn bẩy đưa Vinhomes Green Paradise trở thành 'đảo tỷ phú'?

Tại sao Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ là đòn bẩy đưa Vinhomes Green Paradise trở thành 'đảo tỷ phú'?

Thị trường bất động sản biển tại TP.HCM đã có sự chuyển dịch mạnh mẽ. Mọi bàn luận đều xoay quanh Cần Giờ - địa phương đang được định hướng trở thành đô thị biển ...
Giải thưởng Bất động sản Việt Nam PropertyGuru lần thứ 11 tôn vinh các nhà phát triển kiến tạo không gian sống

Giải thưởng Bất động sản Việt Nam PropertyGuru lần thứ 11 tôn vinh các nhà phát triển kiến tạo không gian sống

PropertyGuru vừa công bố các đơn vị và cá nhân chiến thắng Giải thưởng Bất động sản Việt Nam PropertyGuru lần thứ 11.
Làn sóng đầu tư đổ về Cần Giờ – Vinhomes Green Paradise dẫn dắt thị trường

Làn sóng đầu tư đổ về Cần Giờ – Vinhomes Green Paradise dẫn dắt thị trường

Giữa làn sóng đầu tư mạnh mẽ, Vinhomes Green Paradise nổi lên như 'ngọn hải đăng' dẫn dắt thị trường Cần Giờ và là khu đô thị lấn biển đầu tiên tại TP.HCM.
Việt Sun trở thành đại lý F1 chính thức dự án Fenica

Việt Sun trở thành đại lý F1 chính thức dự án Fenica

Việt Sun tự hào trở thành đơn vị F1 phân phối chính thức dự án Fenica. Sự kiện này đánh dấu bước tiến quan trọng trong hành trình hợp tác chiến lược giữa Công ty ...
Người Việt chi mạnh tay, bán lẻ và tiêu dùng tăng 9,1% trong 11 tháng

Người Việt chi mạnh tay, bán lẻ và tiêu dùng tăng 9,1% trong 11 tháng

Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả nước trong 11 tháng đạt mức tăng trưởng ấn tượng 9,1% so với cùng kỳ năm trước.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 5/12: Đồng USD tăng nhẹ sau 9 ngày liền giảm giá

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 5/12: Đồng USD tăng nhẹ sau 9 ngày liền giảm giá

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 5/12 ghi nhận đà tăng nhẹ sau 9 ngày liền giảm giá.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 4/12: Đồng USD đi ngang do số liệu kinh tế Mỹ kém lạc quan

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 4/12: Đồng USD đi ngang do số liệu kinh tế Mỹ kém lạc quan

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 4/12 ghi nhận đà suy yếu trên diện rộng do số liệu kinh tế Mỹ kém lạc quan.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 3/12: Đồng USD bật tăng trở lại

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 3/12: Đồng USD bật tăng trở lại

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 3/12 ghi nhận đà bật tăng trở lại.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 2/12: Đồng USD giảm giá trước áp lực giảm lãi suất từ Mỹ và Nhật Bản

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 2/12: Đồng USD giảm giá trước áp lực giảm lãi suất từ Mỹ và Nhật Bản

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 2/12 ghi nhận đà giảm giá trước áp lực chính sách từ Fed và BOJ.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 1/12: Triển vọng đồng USD tiếp tục chịu áp lực, đà tăng suy giảm rõ rệt

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 1/12: Triển vọng đồng USD tiếp tục chịu áp lực, đà tăng suy giảm rõ rệt

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 1/12 ghi nhận đà tăng suy giảm rõ rệt và triển vọng của đồng bạc xanh tiếp tục chịu áp lực.
Phiên bản di động