Trung Quốc dồn sức đẩy Nhân dân tệ vươn ra thế giới, đã đến thời điểm rất thuận lợi, liệu có thể vượt USD?

Trung Quốc đã và đang nỗ lực tăng cường sự hiện diện quốc tế của đồng Nhân dân tệ. (Nguồn: CNBC)

Các chuyên gia cho biết, USD vẫn là đồng tiền thống trị thế giới, tuy nhiên, hiện tại, thời điểm này rất thuận lợi để NDT vươn lên. Nguyên nhân bởi chỉ số USD đã giảm hơn 9% trong năm nay, trong khi NDT ở nước ngoài đã tăng hơn 2% so với đồng USD.

Tăng cường sự hiện diện quốc tế của đồng NDT

Trong một dấu hiệu cho thấy quyết tâm ngày càng tăng của Bắc Kinh nhằm "xa lánh" đồng USD, Thống đốc Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc Pan Gongsheng mới đây đã nói về cách làm suy yếu sự phụ thuộc quá mức vào một loại tiền tệ có chủ quyền duy nhất.

Ông công bố kế hoạch thành lập một Trung tâm quốc tế hóa NDT kỹ thuật số tại Thượng Hải. Nền kinh tế thứ hai thế giới đã triển khai phiên bản kỹ thuật số của đồng tiền này để thay thế một số tiền mặt và tiền xu đang lưu hành.

Tin liên quan
WEF Thiên Tân 2025: Sức hút từ chuyển đổi xanh và đổi mới công nghệ của Trung Quốc

Phần lớn các động thái gần đây của Bắc Kinh tập trung vào thị trường tương lai.

Ba sàn giao dịch lớn của Trung Quốc, bao gồm Thượng Hải, Đại Liên và Trịnh Châu, đã mở cửa cho các nhà đầu tư, tổ chức nước ngoài đủ điều kiện giao dịch thêm 16 hợp đồng tương lai và quyền chọn được niêm yết. Trong đó có các hợp đồng liên quan cao su thiên nhiên, chì và thiếc.

Động thái này được xem là một phần trong nỗ lực của Trung Quốc nhằm tăng cường sự hiện diện quốc tế của đồng NDT và thu hút thêm đầu tư nước ngoài vào thị trường tài chính của mình.

Theo ông Zhou Ji, nhà phân tích đổi mới ngoại hối vĩ mô của Nanhua Futures, một công ty môi giới có trụ sở tại Hàng Châu tập trung vào các sản phẩm và nghiên cứu tương lai, bên cạnh việc mở rộng phạm vi các sản phẩm phòng ngừa rủi ro cho các tổ chức quốc tế, những hợp đồng nói trên còn làm tăng ảnh hưởng của đồng NDT trong hệ thống định giá hàng hóa toàn cầu.

Nhằm thúc đẩy việc sử dụng đồng nhân dân tệ trong giao dịch quốc tế, cuối tháng 5/2025, Sàn giao dịch tương lai Thượng Hải thông báo đang lấy ý kiến về đề xuất cho phép sử dụng ngoại tệ làm tài sản thế chấp cho các giao dịch thanh toán bằng NDT.

Tháng 1/2025, Morgan Stanley cho biết công ty con của họ tại Trung Quốc đã được cấp phép cung cấp dịch vụ môi giới cho giao dịch hợp đồng tương lai hàng hóa. Tập đoàn này dự kiến mở rộng sang các sản phẩm khác như hợp đồng tương lai, quyền chọn cổ phiếu và trái phiếu thu nhập cố định sau khi đáp ứng đầy đủ yêu cầu pháp lý.

Động thái trên là kết quả của quá trình tiếp cận thị trường kéo dài nhiều năm, sau khi Morgan Stanley được Trung Quốc phê duyệt thành lập công ty môi giới sở hữu 100% vốn vào tháng 5/2023.

Thúc đẩy thanh toán bằng NDT trên toàn cầu

Không chỉ về đầu tư, trong nhiều năm qua, Trung Quốc đã phát triển một mạng lưới rộng lớn các ngân hàng thanh toán bằng NDT ở nước ngoài và thúc đẩy hệ thống thanh toán liên ngân hàng xuyên biên giới.

Theo phân tích được Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) công bố vào tháng trước, ngày càng nhiều ngân hàng Trung Quốc cho các nền kinh tế thị trường mới nổi vay tiền bằng đồng NDT thay vì USD, một phần là do chi phí cho vay thấp hơn.

Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới cũng tích cực thúc đẩy thanh toán thương mại song phương bằng đồng NDT.

Hồi tháng 2/2025, đất nước đã công bố khoản hỗ trợ lên đến 100 tỷ USD cho các doanh nghiệp ở Hong Kong (Trung Quốc) để tiếp cận nguồn tài chính bằng đồng NDT.

Bà Dan Wang, Giám đốc nhóm Trung Quốc của Eurasia Group, nhận định Trung Quốc đang đẩy nhanh quá trình phi USD hóa, dù tiến độ còn chưa đồng đều. Gần đây, các giao dịch xuyên biên giới bằng đồng NDT giữa doanh nghiệp năng lượng và hàng hóa trong nước với đối tác nước ngoài đã gia tăng.

Một xu hướng khác thúc đẩy việc quốc tế hóa NDT là sự mở rộng kinh doanh toàn cầu của các công ty Trung Quốc, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ hoạt động trong lĩnh vực thương mại điện tử.

Theo nền tảng tài chính số FundPark, việc các đối tác như Goldman Sachs và HSBC nắm giữ đồng NDT ở nước ngoài giúp khách hàng dễ dàng sử dụng đồng tiền này cho hoạt động kinh doanh toàn cầu.

Ông Bear Huo, Tổng giám đốc FundPark tại Trung Quốc, cho biết chính phủ nước này cũng hỗ trợ bằng cách trợ cấp lãi suất cho các khoản vay NDT ở nước ngoài. Mặc dù tỷ lệ sử dụng đồng tiền này còn thấp, nhưng đang có xu hướng tăng lên.

Nỗ lực phi USD có thành hiện thực?

Những nỗ lực gần đây của Bắc Kinh nhằm thúc đẩy quốc tế hóa đồng NDT diễn ra trong bối cảnh châu Á đang dần giảm phụ thuộc vào đồng USD. Xu hướng này xuất phát từ căng thẳng địa chính trị, thay đổi chính sách tiền tệ và nhu cầu gia tăng các biện pháp phòng ngừa rủi ro tỷ giá.

Chính sách thương mại thiếu ổn định dưới thời Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng góp phần khiến USD bị bán tháo mạnh. Tháng 4/2025, đồng bạc xanh ghi nhận mức giảm sâu nhất trong năm. Tính đến sáng 26/6, chỉ số US Dollar Index (DXY) đã xuống còn 97,72 - mức thấp nhất trong nhiều năm so với Euro và bảng Anh.

Ông Ning Sun, chiến lược gia cấp cao tại State Street Markets, nhận định nhu cầu đa dạng hóa danh mục khỏi Mỹ và phòng ngừa rủi ro từ đồng USD đang thúc đẩy dòng vốn chảy vào NDT. “Việc NDT thu hút dòng tiền mạnh không phải điều bất ngờ”, ông nói.

Tuy nhiên, theo số liệu từ SWIFT, USD vẫn chiếm ưu thế tuyệt đối với 48,46% tổng giá trị thanh toán toàn cầu, theo sau là Euro với 23,56%. Trong khi đó, NDT chỉ chiếm 2,89% và đứng thứ 6 về mức độ sử dụng.

Điều đó cho thấy hành trình vươn lên và xa hơn là cạnh tranh vị thế với USD của NDT vẫn còn dài và nhiều thách thức.

Chuyên gia Nga: Việt Nam là đối tác rất hữu ích của BRICS Việt Nam có quan hệ tốt với nhiều thành viên Nhóm các nền kinh tế mới nổi hàng đầu thế giới (BRICS), có vị thế ...

Khu vực tư nhân đang là động lực năng động nhất của nền kinh tế Việt Nam Ngày 25/6, Trường Đại học Kinh tế (Đại học Quốc gia Hà Nội) phối hợp cùng Viện Friedrich Naumann Foundation (FNF) Việt Nam đã tổ ...

Căng thẳng Campuchia-Thái Lan: Campuchia sẵn sàng phòng thủ trước khi phát lệnh chặn năng lượng của Thái Lan Campuchia đột ngột ra lệnh ngừng nhập khẩu nhiên liệu từ nước láng giềng Thái Lan trong bối cảnh căng thẳng giữa hai quốc gia ...

WEF Thiên Tân 2025: Sức hút từ chuyển đổi xanh và đổi mới công nghệ của Trung Quốc Diễn ra từ ngày 24-26/6, Hội nghị thường niên các nhà tiên phong lần thứ 16 của Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF Thiên ...