Vì sao Mỹ ra tuyên bố cứng rắn về vấn đề Biển Đông vào thời điểm này?

Ngọc Hà
TGVN. Cuối cùng, Mỹ cũng phải thốt lên những lời mà cả thế giới lâu nay đã biết rõ rằng: Những tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông không có cơ sở pháp lý.    
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
Malaysia lên tiếng về vấn đề Biển Đông
Mỹ: Sau tuyên bố chính sách mới ở Biển Đông, giờ là lúc hành động?
vi sao my cung ran ve van de bien dong
Tàu sân bay USS Ronald Reagan và USS Nimitz của Mỹ tham gia cuộc tuần tra gần đây ở Biển Đông. (Nguồn: Hải quân Mỹ)

Sự thừa nhận này được đưa ra 4 năm sau khi Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) ở The Hague (Hà Lan), đưa ra phán quyết về vấn đề này, theo đó, bác bỏ tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh đối với phần lớn vùng biển tranh chấp này.

Điều này đặt ra câu hỏi vì sao Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo lại đưa ra tuyên bố vào thời điểm này, khi chỉ còn 6 tháng nữa là nhiệm kỳ của Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump kết thúc?

Nhân tố bầu cử Mỹ

Có hai lý do nổi lên trong trường hợp này. Thứ nhất, Tổng thống Trump đang dốc sức cho chiến dịch tái tranh cử của mình với mong muốn củng cố hơn nữa sự tin cậy của cử tri về thái độ cứng rắn của ông Trump đối với Trung Quốc trước thềm cuộc bầu cử tổng thống sắp tới. Thứ hai, nỗ lực của ông Trump còn nhằm kích thích sự nghi ngờ ngày càng gia tăng của các nước trong khu vực đối với Bắc Kinh, nhằm tái khẳng định vai trò là cường quốc khu vực của Washington.

Nếu Bắc Kinh hiểu sai một trong hai ý nghĩa chính trị có tác động mạnh mẽ này và kích động một cuộc đối đầu, thì sự vượt quá giới hạn địa chính trị cho phép sẽ khiến Bắc Kinh vấp phải sự phản đối vốn lâu nay tồn tại âm ỉ trong khu vực.

Khi mùa tranh cử đang diễn ra sôi động nhất ở thời điểm này, Tổng thống Trump đã đổ hàng trăm triệu USD để đăng tải quảng cáo hàng ngày tại các bang chiến địa. Chiến dịch tranh cử của ông đã quyết định sử dụng yếu tố Trung Quốc là một trong vài “chiến tuyến” để công kích đối thủ của ông là cựu Phó Tổng thống Joe Biden. Đây sẽ trở thành một vấn đề khó khăn để ông Trump thuyết phục được cử tri.

Những tuyên bố mạnh mẽ của Ngoại trưởng Pompeo về tranh chấp Biển Đông trao cho Chính quyền Tổng thống Trump thêm một đề tài bàn luận liên quan đến Trung Quốc. Điều này diễn ra sau khi Mỹ áp đặt các đòn thuế quan và các biện pháp trừng phạt mở rộng đối với các quan chức Trung Quốc, các biện pháp trừng phạt nhằm vào Bắc Kinh liên quan luật an ninh mới áp đặt đối với đặc khu hành chính Hong Kong.

Việc công kích ông Biden vì có “quan điểm mềm yếu” đối với Trung Quốc tạo cảm giác hoang mang về việc liệu một vai trò tổng thống Mỹ do ông này nắm quyền sẽ có ý nghĩa gì đối với tầng lớp người Mỹ bình dân. Thông điệp này không ngừng được phát đi và cho đến nay vẫn hoàn toàn chưa đủ sức thuyết phục công chúng Mỹ.

Mặc dù ông Trump miêu tả ông Biden là “yếu đuối” đối với Bắc Kinh đồng thời chỉ trích Trung Quốc là mối đe dọa đối với Mỹ, nhưng chính ông Trump lại là người ký thỏa thuận thương mại “giai đoạn 1” vốn không giúp ích gì nhiều cho các nhà sản xuất của Mỹ. Các đòn thuế quan của Tổng thống Trump đánh vào Trung Quốc rốt cục đều khiến chính các công ty Mỹ phải gánh chịu hậu quả.

Theo cựu Cố vấn an ninh quốc gia John Bolton, Tổng thống Trump đã đề nghị Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình giúp đỡ ông chiến thắng trong cuộc bầu cử tới đây bằng cách để Trung Quốc đẩy mạnh nhập khẩu nông sản từ các bang nông nghiệp của Mỹ.

Ngay cả khi thực tế chưa rõ ràng, song mùa tranh cử sôi động đồng nghĩa với việc ông Trump sẽ nhiều khả năng gia tăng sức ép đối với Trung Quốc, đồng thời gặt hái được một vài chiến thắng dễ dàng và khích lệ. Bất kỳ xung đột nào ở Biển Đông, ví dụ một vụ va chạm tàu thuyền, sẽ là đem lại cái cớ để ông Trump lên tiếng chỉ trích Trung Quốc một cách trực tiếp.

Trung Quốc có thể sai lầm

Trung Quốc có thể sai lầm khi coi tình hình bất ổn chính trị tại Mỹ là nhân tố bất lợi đối với Washington và coi đó là thời điểm cơ hội để tiến hành những hành động mang tính quyết đoán hơn nhằm khẳng định các tuyên bố hàng hải đối với các nguồn tài nguyên dầu khí và hải sản ở Biển Đông.

Bắc Kinh thậm chí còn sai lầm hơn khi có thể nghĩ rằng, nếu Tổng thống Trump thua, thì nhiệm kỳ tổng thống dưới sự lãnh đạo của ông Biden sẽ đi theo cách tiếp cận khác, mang tính ít đối đầu hơn với Trung Quốc.

Tuy nhiên, bản thân ông Biden cũng đang đưa ra quan điểm cứng rắn đối với Trung Quốc trong chiến dịch tranh cử của mình, mặc dù vấn đề đó chiếm ít mối quan tâm hơn so với những vấn đề về kinh tế và xã hội mà ông này đề xuất.

Một Tổng thống Trump bị "dồn vào chân tường" vẫn là một Tổng thống Trump đầy nguy hiểm. Vì vậy, khó có thể không chú ý đến những động cơ để ông Trump bật lên mạnh mẽ hơn trong nỗ lực nhằm ghi điểm chính trị cho chiến dịch tranh cử đang có phần “yếu thế” của mình.

Một cuộc xung đột với Trung Quốc, cho dù quy mô nhỏ như thế nào, có thể chỉ là cách phô diễn sức mạnh mà Tổng thống Trump quyết định ông cần đến để tập hợp các lực lượng ủng hộ và nỗ lực chiếm được sự hẫu thuẫn của những cử tri dao động. Từ nay cho đến tháng 11, không thể xem nhẹ những hành động gây hấn mang tính ngoại giao, kinh tế và chính trị mạnh mẽ hơn.

Về phần mình, Bắc Kinh đã phát đi tín hiệu có hơi hướng hòa giải khi phát đi thông điệp cấp cao thông qua Ngoại trưởng Vương Nghị rằng “hợp tác, khi có thể, là điều mà Bắc Kinh mong muốn”. Hạ nhiệt những chỉ trích và đấu khẩu lẫn nhau là cách tốt nhất mà Mỹ và Trung Quốc có thể hy vọng vào thời điểm này.

Bầu cử Mỹ: Chính sách đối ngoại của ông Joe Biden sẽ 'cứng rắn' hơn Tổng thống Trump?

Bầu cử Mỹ: Chính sách đối ngoại của ông Joe Biden sẽ 'cứng rắn' hơn Tổng thống Trump?

TGVN. Giới quan sát nhận định, nhiều khả năng chính sách đối ngoại của ông Joe Biden sẽ cứng rắn hơn cả Tổng thống Donald ...

Biển Đông - Liệu ASEAN có thể đưa ra thông điệp cứng rắn hơn với Trung Quốc?

Biển Đông - Liệu ASEAN có thể đưa ra thông điệp cứng rắn hơn với Trung Quốc?

TGVN. Đài NHK ngày 26/6 có bài nhận định Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 36 thu hút sự chú ý của dư luận ...

Vì sao Mỹ lên tiếng trên 'mặt trận' pháp lý tại Biển Đông?

Vì sao Mỹ lên tiếng trên 'mặt trận' pháp lý tại Biển Đông?

TGVN. Mỹ phản đối các yêu sách của Trung Quốc tại Biển Đông, bao gồm tuyên bố chủ quyền với 4 nhóm đảo và tự ...

(theo SCMP)

Đọc thêm

FIFA World Cup 2026: Chính thức lộ diện 12 bảng đấu tại Bắc Mỹ, Tổng thống Donald Trump được trao 'Giải thưởng Hòa bình FIFA'

FIFA World Cup 2026: Chính thức lộ diện 12 bảng đấu tại Bắc Mỹ, Tổng thống Donald Trump được trao 'Giải thưởng Hòa bình FIFA'

FIFA World Cup 2026: Chính thức lộ diện 12 bảng đấu tại Bắc Mỹ, Tổng thống Trump được trao 'Giải thưởng Hòa bình FIFA'.
Quốc hội Đức thông qua luật nghĩa vụ quân sự mới, mở đường mở rộng quân đội

Quốc hội Đức thông qua luật nghĩa vụ quân sự mới, mở đường mở rộng quân đội

Quốc hội Đức thông qua luật nghĩa vụ quân sự mới sau nhiều tranh cãi, với mục tiêu tuyển mộ 80.000 binh sĩ mới vào năm 2035.
Ăn sáng như thế nào để bảo vệ tuyến giáp

Ăn sáng như thế nào để bảo vệ tuyến giáp

Ăn sáng bằng bánh ngọt hay các loại sữa có đường tiện lợi nhưng dễ khiến đường huyết tăng đột ngột, kích thích tuyến giáp hoạt động quá mức.
Tài sản Nga bị phong tỏa: Moscow cảnh báo EU về hệ lụy sâu rộng 'nếu đánh cắp', Mỹ muốn Brussels trả lại

Tài sản Nga bị phong tỏa: Moscow cảnh báo EU về hệ lụy sâu rộng 'nếu đánh cắp', Mỹ muốn Brussels trả lại

Tài sản Nga bị phong tỏa: Moscow cảnh báo EU về hệ lụy sâu rộng 'nếu đánh cắp', Mỹ muốn Brussels trả lại vì tính toàn này...
Thụy Điển cắt giảm viện trợ cho 5 quốc gia, chuyển nguồn tiền sang hỗ trợ Ukraine

Thụy Điển cắt giảm viện trợ cho 5 quốc gia, chuyển nguồn tiền sang hỗ trợ Ukraine

Thuỵ Điển sẽ dần chấm dứt viện trợ phát triển cho 5 quốc gia trong những năm tới và sử dụng số tiền đó để tăng cường hỗ trợ cho ...
Thành phố Hà Nội: Từ nỗ lực xây dựng một xã hội học tập toàn diện đến danh hiệu của UNESCO

Thành phố Hà Nội: Từ nỗ lực xây dựng một xã hội học tập toàn diện đến danh hiệu của UNESCO

Danh hiệu của UNESCO là sự ghi nhận xứng đáng với nỗ lực bền bỉ, sáng tạo của Thành phố Hà Nội trong việc xây dựng một xã hội học ...
Phép thử với G20

Phép thử với G20

Lần này tại Johannesburg, bất bình đẳng trong phát triển sẽ là phép thử với nỗ lực của G20.
Tổng thống Kazakhstan thăm Nga: Tìm thế đứng cân bằng

Tổng thống Kazakhstan thăm Nga: Tìm thế đứng cân bằng

Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev thăm Nga từ 11-12/11 nhằm củng cố quan hệ với láng giềng thân thiết, đồng thời là đồng minh chiến lược.
Hội nghị cấp cao ASEAN 47: Tạo dấu mốc với ASEAN

Hội nghị cấp cao ASEAN 47: Tạo dấu mốc với ASEAN

Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 47 được kỳ vọng tạo dấu mốc phát triển mới cho khu vực.
Đau đầu với cam kết

Đau đầu với cam kết

Chi tiêu quốc phòng là các chủ đề chính tại Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng khối quân sự NATO đang diễn ra tại Brussels.
Thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas, bước ngoặt lịch sử hay khoảng lặng tạm thời

Thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas, bước ngoặt lịch sử hay khoảng lặng tạm thời

Tình hình Trung Đông đột biến. Israel và Hamas đồng ý thỏa thuận ngừng bắn, hướng tới chấm dứt xung đột kéo dài 2 năm.
Thử thách với ‘bà đầm thép’ Nhật Bản

Thử thách với ‘bà đầm thép’ Nhật Bản

Đưa Nhật Bản bước vào một kỷ nguyên mới đang thử thách 'bà đầm thép' Takaichi Sanae.
Gần một thập kỷ Brexit, nước Anh tụt hậu cả về thương mại và tăng trưởng

Gần một thập kỷ Brexit, nước Anh tụt hậu cả về thương mại và tăng trưởng

Ngày 3/12, tờ Euro News dẫn báo cáo của Decision Maker Panel về tình hình kinh tế của Anh sau một thập kỷ rời khỏi Liên minh châu Âu (EU).
Thấy gì qua mô hình quản lý di cư mới của Uzbekistan?

Thấy gì qua mô hình quản lý di cư mới của Uzbekistan?

Uzbekistan đang mở rộng chính sách di cư lao động theo quy định, đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng ở cả châu Âu và châu Á.
Nước Đức loay hoay vực dậy vị thế kinh tế đang 'rơi tự do'

Nước Đức loay hoay vực dậy vị thế kinh tế đang 'rơi tự do'

Đức đang trải qua cuộc khủng hoảng sâu sắc, khiến Berlin phải tìm kiếm giải pháp để vực dậy vị thế kinh tế vốn đang 'rơi tự do' này.
‘Sứ mệnh Genesis’: Bí mật cạnh tranh Mỹ-Trung trong lĩnh vực AI

‘Sứ mệnh Genesis’: Bí mật cạnh tranh Mỹ-Trung trong lĩnh vực AI

Việc Mỹ công bố 'Sứ mệnh Genesis' được đánh giá là hành động vén bức màn bí mật trong cạnh tranh Mỹ-Trung trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI).
Quan hệ với Mỹ 'căng như dây đàn', Nam Phi chuyển hướng đa dạng hóa thị trường, Trung Quốc nhanh tay 'chớp thời cơ'

Quan hệ với Mỹ 'căng như dây đàn', Nam Phi chuyển hướng đa dạng hóa thị trường, Trung Quốc nhanh tay 'chớp thời cơ'

Trung Quốc hưởng lợi đáng kể khi Nam Phi tìm cách đa dạng hóa thị trường và dần tách khỏi sự phụ thuộc vào thị trường Mỹ.
Thấy gì qua chuyến thăm Ấn Độ của Tổng thống Nga Vladimir Putin?

Thấy gì qua chuyến thăm Ấn Độ của Tổng thống Nga Vladimir Putin?

Theo nhận định của học giả Saima Afzal, chuyến thăm Ấn Độ của Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ thu hút sự chú ý của phương Tây.
Phiên bản di động