Xiếc Việt chuyển mình trong kỷ nguyên mới

Những năm gần đây, các nghệ sĩ xiếc Việt Nam đã mạnh dạn sáng tạo, tìm tòi những cách thức độc đáo để làm mới sân khấu. Loại hình nghệ thuật này đang dần khẳng định sức hút riêng và trở thành điểm sáng trong bức tranh nghệ thuật nước nhà.

Ấn tượng đêm giao lưu nghệ thuật khép lại chương trình Xuân Quê hương 2025 Giao lưu 'Chào Năm mới 2025': Gắn kết tình hữu nghị quốc tế, sát cánh cùng Việt Nam trong kỷ nguyên vươn mình Biến cánh đồng lúa thành tác phẩm nghệ thuật độc đáo Gia nhập thị trường mua bán tranh tại Việt Nam cần xác định đi dường dài Hà Nội chính thức thu phí tham quan 2 di tích trên phố cổ từ ngày 2/1

Xiếc Việt chuyển mình trong kỷ nguyên mới

Tiết mục xiếc thú vui nhộn nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình từ phía các bạn nhỏ. (Ảnh: Vân Hương)

Hãy một lần đến Rạp xiếc Trung ương để cảm nhận sự kỳ diệu của một loại hình nghệ thuật đang dần hồi sinh, nơi mỗi tiết mục đều để lại dấu ấn khó quên trong lòng khán giả. Xiếc Việt Nam không đơn thuần là một loại hình biểu diễn mà còn là cầu nối đưa văn hóa truyền thống hòa quyện với những giá trị hiện đại, mang đến một hơi thở mới, đầy sức sống và giàu ý nghĩa.

Không gian nghệ thuật độc đáo

Trong suốt chương trình biểu diễn khoảng 90 phút, khán giả vỡ òa trong nhiều cung bậc cảm xúc. Từ hồi hộp, đứng tim hay mãn nhãn với các tiết mục xiếc mạo hiểm như đu dây, nhào lộn, xoay tròn trên không trung… đến những cảm xúc thư giãn, giải trí với tiết mục xiếc thú vui nhộn.

Các nghệ sĩ chuyên nghiệp, tài hoa từ Rạp xiếc Trung ương đã mang đến một sân khấu huyền bí, rực rỡ với tiết mục Đu nón kết hợp những động tác lạ mang tầm cỡ quốc tế; màn tung hứng người trên không mạo hiểm, rộn ràng với phiên chợ miền núi Tây Bắc; những cảm xúc lắng đọng với màn đu dây kể về chuyện tình Lang Biang…

Sự kết hợp hài hòa, tinh tế giữa âm nhạc, ánh sáng, cùng kỹ thuật khéo léo của các màn biểu diễn mạo hiểm đã tạo nên một không gian nghệ thuật độc đáo - nơi khán giả bị cuốn hút và không thể rời mắt. Mỗi tiết mục đều mang một màu sắc riêng, đậm dấu ấn riêng, từ đó trở thành “chìa khóa” tạo nên bản sắc xiếc Việt Nam.

Tiết mục Đu nón bốn nữ. (Ảnh: Vân Hương)

Không ngừng đổi mới cùng thời đại

Có thể thấy, cùng với sự phát triển của công nghệ và lên ngôi của nhiều loại hình giải trí hiện đại, nghệ thuật xiếc đang dần mất đi sức hấp dẫn vốn có của nó.

Thế nhưng, trong những năm gần đây, giữa muôn vàn khó khăn và thách thức, nghệ thuật xiếc Việt Nam vẫn không ngừng nỗ lực để phát triển và đổi mới, từ hình thức dàn dựng, đa dạng hóa sản phẩm nghệ thuật đến việc khai thác thị trường.

Đây đều là những bước đi mới của Rạp xiếc Trung ương trong việc chinh phục công chúng trong nước và quốc tế.

Một trong những yếu tố then chốt là việc kết hợp các yếu tố hiện đại vào những màn xiếc truyền thống. Thay vì những tiết mục nhào lộn hay xiếc thú, các tiết mục biểu diễn hiện nay đã phá cách sáng tạo, mang đến sự hào hứng hơn cho khán giá.

Không chỉ trình diễn, các nghệ sĩ đã kể câu chuyện bằng ngôn ngữ xiếc và nhiều động tác riêng, từ đó tạo nên những tiết mục ấn tượng, truyền tải thông điệp nhân văn. Xiếc cũng kết hợp với nhiều ngôn ngữ nghệ thuật khác như nhạc rock, cải lương, ảo thuật… để phát huy lợi thế của cả hai. Các buổi diễn cũng được xây dựng để phù hợp hơn với từng đối tượng khác nhau, từ trẻ nhỏ đến thanh thiếu niên.

Đặc biệt, chương trình còn có sự xuất hiện của tiết mục Đu nón bốn nữ từng giành Huy chương Bạc tại Liên hoan Xiếc thế giới IDOL lần thứ tám ở Nga vào tháng 7/2024.

Theo nghệ sĩ Lưu Thị Hường, một trong bốn thành viên trình diễn tiết mục này, xiếc Việt hiện nay “bắt đầu thay đổi như diễn nhiều vở, biên đi để thu hút và giúp cho các bạn trẻ vừa học, vừa xem nghệ thuật mà không nhàm chán.

Tiết mục Đu nón cũng thay đổi khi đạo diễn, NSND Tống Toàn Thắng đã làm cho nhóm chiếc nón lá truyền thống kết hợp những giai điệu hiện đại trong ca khúc Hello Việt Nam. Nhiều người Việt ở Nga đến xem Liên hoan Xiếc rất thích thú, quay video lại rồi đăng Tiktok, nhanh chóng lan tỏa trên cộng đồng mạng”.

Ngoài ra, Rạp xiếc Trung ương cũng chủ động mở rộng đối tượng khán giả bằng cách tích cực quảng bá sản phẩm xiếc tới công chúng thông qua xây dựng và giới thiệu hàng loạt buổi diễn chất lượng dày dặn xuyên suốt năm.

Những chú hề vui vẻ đến từ xứ sở Ba Tư thổi bùng cảm xúc khán giả. (Ảnh: Vân Hương)

Tiếp nguồn năng lượng mới

Nghệ thuật xiếc không chỉ là một hình thức giải trí mà còn là một di sản văn hóa đáng tự hào. Đằng sau mỗi màn trình diễn lung linh ánh đèn sân khấu là những năm tháng khổ luyện, những giọt mồ hôi và sự đam mê cháy bỏng của các nghệ sĩ.

Chị Phương, một khán giả chia sẻ: “Hồi còn nhỏ, tôi đi xem xiếc với tâm trạng háo hức, còn giờ đây tôi đi xem với tâm trạng muốn trải nghiệm văn hóa của nước nhà. Tôi thực sự mong muốn các bạn trẻ sẽ biết đến nhiều hơn và thưởng thức ít nhất một lần những tiết mục mĩ mãn, rực rỡ như thế này”.

Anh Dương, vốn thường xuyên xem video về nghệ thuật xiếc trên Tiktok, đã quyết định đến Rạp xiếc Trung ương thay vì lựa chọn các hoạt động khác vào ngày cuối tuần. Sau khi xem toàn bộ chương trình biểu diễn, anh đánh giá cao chất lượng tiết mục vì đây đều là các tiết mục đã đoạt giải quốc tế. Tuy nhiên, anh Dương cũng lo ngại, loại hình này đang thiếu nguồn năng lượng của các bạn trẻ trong việc truyền thông.

Anh bày tỏ: “Thực ra, với bất kỳ loại hình nghệ thuật nào thì phần truyền thông cũng góp phần quan trọng. Hiện nay, với sức sáng tạo các bạn trẻ, đặc biệt là thế hệ Gen Z, mảng truyền thông về văn hóa nước nhà sẽ được đẩy lên cao hơn. Bản thân mình biết đến các loại hình nghệ thuật này thông qua Tiktok và những cách truyền thông của giới trẻ khiến mình thấy rất trân trọng”.

Cùng với nhịp sống hiện đại, xiếc Việt đang chuyển mình mạnh mẽ và không ngừng đổi mới để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khán giả. Sự quan tâm và ủng hộ của công chúng chính là nguồn động lực quý giá, tiếp năng lượng mới cho những nỗ lực sáng tạo không mệt mỏi của các nghệ sĩ.

Xiếc là một trong những bộ môn nghệ thuật lâu đời của Việt Nam. Đến nay, xiếc Việt Nam đã có đầy đủ các bộ môn: nhào lộn, tung hứng, đu trên cao, thăng bằng, ảo thuật, hề, các tiết mục tạp kỹ, xiếc thú… và bước đầu thử nghiệm, dàn dựng một số chương trình xiếc theo chủ đề với phong cách hiện đại nhưng trên chất liệu văn hóa truyền thống Việt Nam.

Rạp xiếc Trung ương là một trong những rạp xiếc lâu đời nhất Việt Nam. Cho đến nay, Rạp vẫn phát triển, gìn giữ nét đẹp nghệ thuật xiếc Việt Nam.