Từ chuyện học sinh dồn cô giáo vào góc lớp: Nhân cách con người không thể giáo dục trong một vài giờ học

Nhà báo Phạm Trung Tuyến cho rằng giáo dục nhân cách cho học sinh phải được chú trọng hơn nữa. (Ảnh: NVCC)

Bạo lực học đường không phải là câu chuyện mới nhưng dư luận nổi sóng khi sự việc một cô giáo bị học sinh nhốt, xúc phạm và ném dép. Là một phụ huynh, cảm xúc của ông thế nào?

Cảm xúc của tôi chắc cũng giống như đa số đó là sự đau lòng. Bởi tôi vẫn luôn cho rằng tình cảm thầy trò là một trong những tình cảm thiêng liêng nhất của con người.

Tôi thấy đau lòng cho cô giáo ấy, bởi vì nỗi tủi nhục khi bị học trò của mình - những đứa trẻ mà mình dạy dỗ, chà đạp là điều đau đớn nhất.

Tôi đau lòng cho những đứa trẻ ấy, bởi vì chúng đã phải lớn lên trong một môi trường tồi để có thể hành động bất trí và bất lương đến như thế.

Và tôi đau lòng cho tôi khi phải chứng kiến và phải nói về chuyện này, phải nghĩ về việc con cái mình sẽ lớn lên trong một xã hội mà đạo nghĩa có thể bị chà đạp một cách dễ dàng và hồn nhiên như vậy.

Từ câu chuyện này, ông nghĩ gì về tầm quan trọng của việc đề cao giáo dục nhân cách cho học sinh?

Nhân cách học sinh, hay nhân cách con người nói chung luôn là thứ quan trọng hàng đầu trong giáo dục. Nhân nghĩa lễ trí tín - thì chữ nhân, lòng người luôn là thứ đầu tiên được nhắc đến. Nhưng lòng nhân không phải thứ có thể giáo dục bằng một vài giờ học. Nó phải được bồi đắp trong cả cuộc đời.

Nếu những đứa trẻ được sinh ra và lớn lên trong một môi trường mà luôn có sự hiện diện của lòng nhân ái, lòng nhân của chúng sẽ được bồi đắp nhiều hơn, sớm hơn. Còn ngược lại, chúng sẽ giống như một con sông không có phù sa.

Xây dựng một môi trường không bạo lực không thể chỉ dựa vào trừng phạt, mà phải đồng thời thay đổi từ mỗi cá nhân, đặc biệt là người lớn. Theo ông, cần làm gì để giảm bạo lực học đường, để thầy ra thầy, trò ra trò?

Câu hỏi này có hai ý. Về việc tạo ra một môi trường không có bạo lực thì không đơn giản vì bạo lực vốn dĩ là thuộc tính của con người. Nó là cách dễ nhất để bộc lộ cảm xúc với những đối tượng mà chúng ta thù ghét. Vì thế, một môi trường không bạo lực chỉ xuất hiện khi nó không còn động lực và cơ hội để thù ghét nhau.

Còn về ý thứ hai, làm thế nào để thầy ra thầy, trò ra trò ư? Câu trả lời vốn luôn nằm ở đó. Thầy là thầy khi họ làm thầy, tức là người lấy việc truyền thụ kiến thức cho người khác làm sự nghiệp, sứ mệnh của mình, chứ không chỉ đơn giản là một công việc mưu sinh. Điều đó chỉ có thể tồn tại khi mà xã hội đủ tôn trọng người thầy để xây dựng chính sách khiến cho những người coi việc làm thầy là một sứ mệnh đáng tự hào. Khi những người thầy thực sự là những người thầy thì học trò sẽ thực sự là học trò thôi.

Ông đánh giá thế nào về tầm quan trọng của giáo dục gia đình trong “chân kiềng” gia đình – nhà trường – xã hội?

Tôi cho rằng, không nên tách bạch vai trò của các yếu tố trên. Trách nhiệm của gia đình nhà trường xã hội đều có trách nhiệm như nhau trong việc tạo nên những thế hệ tốt hơn. Bất cứ yếu tố nào tròn ba yếu tố kể trên mà không tốt cũng sẽ có thể tác động xấu đến những đứa trẻ.

Xin cảm ơn ông!